Σκηνές από την Πόλη

Μέχρι τον 4ο μ.Χ. αιώνα Βυζάντιο. Μετά, ως τον 15ο, Κωνσταντινούπολη. Κι από τότε μέχρι σήμερα Ισταμπούλ. Η Πόλη για τους Έλληνες.

Πώς τη θυμήθηκα; Αφορμή πήρα από μια πινακίδα που είδα πρόσφατα (για ΠΡΩΤΗ φορά στην Ελλάδα) μπαίνοντας στο λεωφορείο της (δωρεάν) Δημοτικής Συγκοινωνίας της Νέας Σμύρνης. Η πινακίδα έδειχνε απλά ένα κινητό τηλέφωνο με μια κόκκινη διαγράμμιση, σημάδι ότι απαγορεύεται η χρήση του εντός, σαν τις πινακίδες που απαγορεύουν το κάπνισμα (άλλη αμαρτία κι αυτή στην ανεπανάληπτη, πολιτισμένη πατρίδα μας). Διαβάστε παρακάτω.

Επισκέφτηκα για πρώτη φορά την Πόλη πριν πάνω από 30 χρόνια. Και φυσικά πήγα να δω την Αγιά Σοφιά. Πίστευα πως με τον Παρθενώνα οι Έλληνες είχαν πει την τελευταία τους λέξη, αλλά αποδείχτηκε πως είχα κάνει λάθος. Τα δυο θαύματα συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Ο Παρθενώνας ένα θαύμα αρχιτεκτονικής, αστραφτερός, ανοιχτός στη χαρά της ζωής, έξω, στην ομορφιά του εδώ κόσμου, στον εδώ παράδεισο. Κι η Αγιά Σοφιά μεγαλόπρεπη, πέρα από τα ανθρώπινα μέτρα, να περικλείνει το μέσα κόσμο, το μυστήριο της μέσα ζωής, την πίστη στο μετά.

Στον εμπορικό δρόμο από Πλατεία Τaksim μέχρι γέφυρα του Γαλατά πολλά μαγαζιά στεγάζονται σε παλιά αρχοντικά κτίρια. Έχουν ακόμα την σφραγίδα του παλιού ιδιοκτήτη τους στην πρόσοψη. Ανήκαν σε Έλληνες. Πιο κάτω ο Ενετικός Πύργος.

Εντύπωση κάνει το τεράστιο πλήθος των μαγαζιών με μουσικά όργανα. Υποθέτω ότι κάθε Τούρκος θα πρέπει να παίζει τουλάχιστον ένα όργανο. Πρέπει να αγαπούν πολύ τη μουσική και, πάντως, ο λαός της χώρας είναι από τους πιο μουσικόφιλους του κόσμου. Πολλά και τα μαγαζιά που πουλάνε CD. Στις προθήκες τους βλέπεις μουσικές δικές τους, μουσικές του κόσμου, κάθε είδους. Σ’ ένα από τα τελευταία ταξίδια μου στην Πόλη, πριν 5 χρόνια, είδα CD από παλιούς δικούς μας μουσικούς της Πόλης, σύγχρονους μεγάλους δικούς μας συνθέτες, αλλά και Άντζελα Δημητρίου! Από ένα μαγαζί ακουγόταν στο δρόμο καθαρόαιμο Ελληνικό σκυλάδικο. Από ένα άλλο αναγνώρισα μουσική της Καραϊνδρου.

Στη γέφυρα του Γαλατά εκατοντάδες ερασιτέχνες ψαράδες με τα καλάμια τους κι από τις δυο πλευρές της γέφυρας οικονομούν την ψαριά της μέρας βγάζοντας με κάθε ανέβασμα της πετονιάς δυο, τρία και τέσσερα μαζί τα ψάρια.

Μπήκαμε και σε ένα λεωφορείο. Χτυπάει το κινητό της φίλης που συνοδεύω. Το ανοίγει: «Παρακαλώώώώ!». Γύρω μας αγριεμένα βλέμματα και κάποιος μας δείχνει την ταμπέλα πάνω από το κάθισμά μου, στα τουρκικά και αγγλικά: απαγορεύεται η χρήση κινητών! Η φίλη βιάζεται να το κλείσει. Γυρνώντας στην Ελλάδα συζήτησα το επεισόδιο με μια παρέα νέων φίλων. Όλοι συμφώνησαν ότι είναι κι αυτό ένα δείγμα της καθυστέρησης των Τούρκων… Γιατί όμως εμένα μου φάνηκε ότι, αντίθετα, είναι δείγμα πολιτισμού;

Άλλες σκηνές – ποια να πρωτοδιαλέξω; Εδώ παλιό εγκαταλειμμένο χάνι μέσα στο σκεπαστό παζάρι, στο Καπαλί τσαρσί. Να η εκκλησία του Αη Γιώργη στο Φανάρι. Δειλινό στο Βόσπορο. Εκεί το φρούριο που έχτισε ο Μωάμεθ ο Κατακτητής στην Ευρωπαϊκή πλευρά του Βοσπόρου, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τα τείχη της Πόλης, λίγο πριν την πάρει. Φαίνεται η γέφυρα που ενώνει την Ευρώπη με την Ασία.

Πόλη. Μια πόλη μυθική. Σε μια χώρα που αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, που ο λαός της κοιτάζει το μέλλον με ελπίδα, αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση, αφήνοντας από καιρό πίσω του χώρες - «σαπάκια» της Δύσης. Ξέρετε για ποια «σαπάκια» μιλάω…