Κώστας Παππής

7/22/2006

Μια άλλη ιστορία

Ξεκίνησε μια συζήτηση με αφορμή το post της 29/6 με τίτλο «Του κύκλου τα γυρίσματα», που αναφερόταν στην ανοιχτή επιστολή, γραμμένη το 1995, που μοίραζα στους τότε φοιτητές του ΠΑΠΕΙ με αφορμή μια κατάληψη. Θα ήθελα να επανέλθω στο θέμα. Θα το κάνω προσεχώς. Πριν όμως θα ήθελα να σχολιάσω ένα άλλο ζήτημα.

Αφορά το διάλογο που έγινε γενικά στο Παπί από το τέλος Μαϊου μέχρι σήμερα, κατ' αρχάς γύρω από το θέμα της κατάληψης. Ένας διάλογος που περιέχεται σε 12 (μέχρι σήμερα) πακέτα επιστολών που γράφτηκαν από φοιτητές του πανεπιστημίου μας και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό. Αξίζει να ξαναδιαβαστούν! Αποτυπώνουν με εξαιρετική δύναμη και ζωντάνια όλες τις απόψεις, καταγράφοντας όλα τα επιχειρήματα από όλες τις πλευρές. Είναι βέβαιο ότι θα έρθουν και άλλες τέτοιες επιστολές.

Όμως η αξία των επιστολών δεν περιορίζεται στο γεγονός ότι φωτίζουν ολόπλευρα το ζήτημα της κατάληψης. Πράγματι τη φωτίζουν, και αυτό οφείλεται στο ότι ο διάλογος έγινε μέσα σε ένα πρωτοφανές κλίμα ελευθερίας και άνεσης έκφρασης (αντίθετα από ό,τι συχνά συμβαίνει στις γενικές συνελεύσεις του Πλάτωνα, σε βάρος κυρίως των φοιτητών που δεν ανήκουν σε παρατάξεις, πράγμα που αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους της απομάκρυνσής τους από το συλλογικό τους όργανο). Τις συνθήκες ελευθερίας και άνεσης έκφρασης, που αναγνωρίζουν και εκτιμούν όλοι, τις εξασφάλισε το Παπί (δηλαδή οι λίγοι άνθρωποι που ριψοκινδύνεψαν την έκδοσή του) μέσα από ένα διαρκή αγώνα στα 5+ χρόνια της ύπαρξής του. Το πώς, και κόντρα σε ποιους εχθρούς που πολέμησαν λυσσωδώς για να το φιμώσουν και με ποια μέσα, είναι μια άλλη ιστορία?

Η μεγάλη αξία των επιστολών έγκειται και στο ότι, πέρα από το συγκεκριμένο θέμα της κατάληψης, της αναγκαιότητάς της, της αξίας της, των αρνητικών πλευρών και των συνεπειών της, οι συγγραφείς τους έθεσαν, για πολλά από τα κακώς κείμενα στο ΠΑΠΕΙ, τον δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων. Προχώρησαν σε επισημάνσεις και μίλησαν πολλές φορές σκληρά, ιδίως για το ρόλο των φοιτητικών παρατάξεων, για την ευθύνη τους που ο λεγόμενος «φοιτητικός συνδικαλισμός» κατάντησε στα χέρια τους καρικατούρα, για τη συμβολή τους στην υποβάθμιση του πανεπιστημίου. Φυσικά ακούστηκε και η άλλη πλευρά, που υπερασπίστηκε τις παρατάξεις. Όμως ο διάλογος ανέδειξε μια πραγματικότητα: ότι υπάρχει πρόβλημα με τις παρατάξεις, και μάλιστα σοβαρό. Οπωσδήποτε στο ΠΑΠΕΙ, αλλά μάλλον και στα άλλα πανεπιστήμια.

Δεν είναι τυχαίο ότι ποτέ μέχρι τις πρόσφατες κινητοποιήσεις δεν ξεκίνησε, με πρωτοβουλία των φοιτητικών παρατάξεων (ούτε βέβαια και της ΠΟΣΔΕΠ), κανένας ουσιαστικός αγώνας με στόχο την πραγματικά δωρεάν δημόσια εκπαίδευση σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα και σε μια κοινωνία που γίνεται όλο και πιο άγρια ταξική. Το πολύ-πολύ να γινόταν μια κίνηση για να επεκταθεί η δωρεάν σίτιση σε όλους, ακόμα και στους γόνους των οικογενειών Λάτση και Βαρδινογιάννη! Ούτε έγινε ποτέ κανένας ουσιαστικός αγώνας για να γίνουν επιτέλους αλλαγές και βελτιώσεις εσωτερικά, στη λειτουργία των πανεπιστημίων, που όλοι παραδέχονται ότι πάσχουν και συνεχώς υποβαθμίζονται. Όπως δεν είναι τυχαίο, από την αντίθετη μεριά, ότι ένα από τα βασικά συνθήματα των πρόσφατων κινητοποιήσεων ήταν να μη πειραχτεί το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο για την ανώτατη εκπαίδευση (θα υπάρχει ακόμα στους τοίχους του ΠΑΠΕΙ η σχετικά αφίσα). Λες και όλα είναι ωραία και καλά όπως είναι! Τόσο οι φοιτητικές παρατάξεις όσο και η ΠΟΣΔΕΠ θυμήθηκαν ότι το σύστημα πάσχει μόλις η κυβέρνηση θέλησε να εισηγηθεί αλλαγές (και παρακαλώ ας μη κατηγορηθώ ως φιλοκυβερνητικός, διότι δεν είμαι!).

Νομίζω ότι ο προβληματισμός όσων έγραψαν επιστολές στο Παπί δεν πρέπει να πάει χαμένος. Μας αφορά όλους. Και πρέπει να οδηγήσει τις παρατάξεις και, γενικά, τις δυνάμεις που παρεμβαίνουν στα πανεπιστημιακά πράγματα σε μιαν αυτοσυνείδηση και σε αναθεώρηση του ρόλου τους. Για να μη θαφτούν οι πρόσφατες κατακτήσεις, κυρίως σε επίπεδο συνειδητοποίησης των φοιτητών με ανεξάρτητη σκέψη, στο γνωστό τέλμα που προτιμούν αυτοί που βολεύονται και εξυπηρετούνται από τη μέχρι τώρα κατάσταση. Το αν είμαι αισιόδοξος ότι αυτό θα γίνει, ιδίως σε συνθήκες πλήρους κομματικού καπελώματος των παραπάνω δυνάμεων, είναι μια άλλη ιστορία?

Υστερόγραφο

1. Έλαβα πριν λίγες μέρες δυο ιδιαίτερα αξιόλογα σχόλια στο προηγούμενο post με τίτλο «Μήπως ξέρεται;». Είχα την εντύπωση ότι ήδη τα είχα δημοσιεύσει. Διαπίστωσα μόλις σήμερα ότι εξαιτίας δικού μου τεχνικού λάθους δεν είχαν δημοσιευτεί. Σπεύδω και τα δημοσιεύω σήμερα, ζητώντας συγγνώμη από τους συγγραφείς και συστήνοντάς σας να τα διαβάσετε.

2. Έλαβα και ένα τρίτο σχόλιο. Αφορά το post με τίτλο «Του κύκλου τα γυρίσματα». Αυτό δεν θα το δημοσιεύσω. Είναι η πρώτη φορά που το κάνω, και θα το ξανακάνω, αν χρειαστεί. Εξηγούμαι: Καθένας που προσέρχεται με καλή πίστη και με σκοπό να συμβάλει στο σχετικό προβληματισμό είναι καλόδεχτος στο blog μου. Ευχαριστώ καθέναν που συμμετέχει με σχόλια και κριτική, όσο αυστηρή, στη συζήτηση που γίνεται εδώ, γιατί βοηθάει και εμένα και τους αναγνώστες να καταλαβαίνουμε περισσότερο τα θέματα που ανοίγονται, να διορθώνουμε ενδεχόμενα λάθη μας και να πλουτίζουμε τη σκέψη και τη δράση μας. Όμως το blog αυτό δεν μπορεί να γίνει σαν την τελευταία συνέλευση του Πλάτωνα, κατά την οποία συνεπλάκησαν, ελεύθερα και δημοκρατικά, μέλη συγκεκριμένων παρατάξεων προς δόξαν του διαλόγου και τέρψιν των εχθρών του. Εδώ θα γίνεται πολιτισμένος διάλογος μεταξύ ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων που σέβονται αλλήλους. Αυτοί που, για λόγους εμπάθειας ( ή και άλλους που δεν γνωρίζω...), δεν μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ διαλόγου και παραπληροφόρησης/προκλήσεων (προβοκάτσιας), ας απευθύνονται στους ομοίους τους.