Το πείραμα της Ηρακλειάς (μικρή συμβολή στην blog action day για το περιβάλλον)

Blog action day για το περιβάλλον σήμερα. Οι bloggers όλου του κόσμου συμβάλλουν στην προσπάθεια να σωθεί ο πλανήτης με κείμενα (posts) που αναρτούν στις προσωπικές ιστοσελίδες τους. Συμβάλλω κι εγώ με μιαν εμπειρία μου από την Ηρακλειά. Είναι ένα μήνυμα που πήρα στο γλυκό νησί των Μικρών Κυκλάδων και νομίζω πως αξίζει να το περάσω στους αναγνώστες μου.



Πέρασα αυτό το καλοκαίρι λίγες μέρες στην Ηρακλειά και, νωρίτερα, στη Δονούσα. Δυο νησάκια από τις Μικρές Κυκλάδες που έβαλα στην καρδιά μου, εκεί που κρατάω φυλαγμένους τους θησαυρούς μου.

Δεν θα σας πω για τις ομορφιές τους. Αυτές εύχομαι να τις ανακαλύψτε μόνοι σας. Στην Ηρακλειά βρέθηκα μπροστά σε μιαν ακόμα απόδειξη ότι είναι εφικτές, με τη βοήθεια της τεχνολογίας (του ανθρώπινου μυαλού δηλαδή), κάποιες ευφάνταστες λύσεις σε μερικά από τα ζοφερά προβλήματα που συνδέονται με (και, πάντως, οξύνονται από) την κλιματική αλλαγή. Ένα τέτοιο πρόβλημα είναι εκείνο της έλλειψης νερού στα νησιά μας των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, όπως η Μήλος, η Φολέγανδρος, η Πάτμος, η Σύμη, η Λέρος, τα Κουφονήσια, η Κίμωλος, η Ηράκλεια, η Σχοινούσα κλπ.

Εξηγούμαι:

Όπως γράφτηκε και στον τύπο, στην Ηρακλειά αυτό το καλοκαίρι εγκαταστάθηκε και εγκαινιάστηκε η λειτουργία της πρώτης πλωτής αυτόνομης οικολογικής μονάδας αφαλάτωσης. Η μονάδα είναι συνδυασμός χρήσης ανεμογεννήτριας και φωτοβολταϊκού συστήματος και θα λειτουργεί στη θάλασσα κοντά στο λιμάνι της Ηρακλειάς. Η μονάδα είναι αυτόνομη, που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται σύνδεσή της με δίκτυο της ΔΕΗ, πράγμα απαραίτητο για τις συμβατικές μονάδες αφαλάτωσης, που για να λειτουργήσουν καταναλώνουν πολύ μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Πρόκειται για μια παγκόσμια καινοτομία και ταυτόχρονα μια σημαντικότατη εξέλιξη για την αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας στα νησιά μας. Το έργο είναι 100% ελληνικό. Πράγματι, στις έρευνες και στην κατασκευή του έλαβαν μέρος αποκλειστικά ελληνικοί φορείς, Ελληνες μηχανικοί και ερευνητές, ενώ η χρηματοδότησή του προήλθε από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Ανάπτυξης. Η κατασκευή, που ονομάστηκε Υδριάδα, συμβάλλει στην κάλυψη της ζήτησης νερού με σύγχρονο, αποδοτικό και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο και με πολύ χαμηλό κόστος. Η παραγωγή πόσιμου νερού είναι συνεχής, αφού οι πλωτήρες της εξέδρας είναι ειδικά σχεδιασμένοι ώστε να επιτρέπουν τη λειτουργία της ανεμογεννήτριας ακόμη και με άσχημες καιρικές συνθήκες. Η αφαλάτωση, με μέση παραγωγή 70 τόνους την ημέρα θα καλύπτει μέρος των υδατικών αναγκών της Ηρακλειάς. Η κατασκευή (που βλέπετε στη φωτογραφία) έχει το ύψος μιας πολυκατοικίας 10 ορόφων, ζυγίζει 150 τόνους και κόστισε 2,8 εκατ. ευρώ. Οι υπεύθυνοι του έργου εκτιμούν ότι το κόστος των επόμενων πλωτών ανεμογεννητριών δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 700.000 ευρώ, και αυτό επειδή το πρωτότυπο είναι πάντοτε ακριβότερο.

Προσεγγίζοντας στο λιμάνι είδα τη μονάδα, εντυπωσιάστηκα, τη φωτογράφισα, και είπα «να μια λύση που αξίζει να σκεφτούν οι αρχές και οι κάτοικοι και των άλλων νησιών μας, εκείνων που υποφέρουν από έλλειψη νερού». Και φαίνεται ότι η ιδέα ήδη ταξιδεύει, αφού όπως δήλωσε μέλος της Oμάδας Διαχείρισης της ανεμογεννήτριας, «τώρα αρχίζουμε την κατασκευή άλλων τριών πολύ μεγαλύτερων πλωτών ανεμογεννητριών, τριπλάσιας παραγωγικής ικανότητας. Θα εγκατασταθούν στη Σύμη, στην Αμοργό και σε κάποιο Κυκλαδονήσι και θα παράγουν από 200 κυβικά μέτρα νερό η κάθε μία».

Ο άνεμος, ο ήλιος, η θάλασσα, δωρεάν θησαυροί, με γονιμοποιό δύναμη το μυαλό του ανθρώπου, δίνουν λύσεις στα προβλήματά του! Σκέφτηκα να σας κάνω κοινωνούς αυτών των ελπιδοφόρων νέων. Για όσους ενδιαφέρονται για περισσότερα, παραπέμπω στις σχετικές ιστοσελίδες που θα βρείτε εύκολα κάνοντας μια βόλτα στο διαδίκτυο.

Βέβαια, αυτά τα νέα δεν σημαίνουν ότι ανάλογες λύσεις είναι εφικτές, και μάλιστα χωρίς περιπλοκές, σε όλα τα άπειρα προβλήματα του κόσμου μας, όπως τον καταντήσαμε. Ακόμα και στην περίπτωση της οικολογικής μονάδας αφαλάτωσης της Ηρακλειάς που περιέγραψα συνοπτικά πιο πάνω έχοντας δανειστεί από τον τύπο και από διάφορες σχετικές ανακοινώσεις, ας μη μας διαφύγουν κάποιες πραγματικότητες, που δείχνουν πόσο περίπλοκα έχουν γίνει τα πράγματα: για να κατασκευαστούν τα επιμέρους συστήματα από τα οποία αποτελείται η μονάδα (πλωτήρες, ανεμογεννήτρια κλπ) και για να μεταφερθεί και εγκατασταθεί η μονάδα στον τόπο λειτουργίας της απασχολήθηκαν παραγωγικά συστήματα και μεταφορικά μέσα, χρησιμοποιήθηκε συμβατική ενέργεια και καταναλώθηκαν συμβατικά (ορυκτά) καύσιμα, που πρόσθεσαν το μερίδιό τους στο περιβαλλοντικό πρόβλημα του πλανήτη και πρώτα από όλα στην κλιματική αλλαγή. Οι περιπλοκές δεν σταματούν εδώ. Μειονέκτημα όλων των μονάδων αφαλάτωσης είναι τα απόβλητα άλμης που δημιουργούνται κατά την επεξεργασία του θαλασσινού ή του υφάλμυρου νερού, που καταστρέφουν τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα. Αλλά ίσως το πρόβλημα εδώ να είναι ευκολότερο να λυθεί, π.χ. με τη θέσπιση περιοριστικών μέτρων όσον αφορά τη διοχέτευσή τους στη θάλασσα (διασπορά τους σε μεγάλη ακτίνα).

Στα προβλήματα που δημιουργεί το περιβάλλον (για την ακρίβεια οι άνθρωποι…) χρειαζόμαστε λύσεις οικολογικές, και μάλιστα άμεσα, πριν είναι πολύ αργά. Το μήνυμα από την Ηρακλειά δείχνει το δρόμο.

Υ.Γ. Άννα και Βαγγέλη, θυμάμαι πάντα με αγάπη το φιλόξενο «Στέκι» σας στην Παναγιά. Ντιάνα και Μαρία, σας ευχαριστώ και πάλι από καρδιάς για τη βοήθεια που πρόθυμα μου δώσατε στην Κοινότητα και στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών του νησιού.