«Ο σώζων εαυτόν σωθήτω;»: Συνέχεια στο διάλογο με το Μάρκο

Στην προηγούμενη ανάρτηση ο Μάρκος απάντησε με κάποιες απόψεις του στο κείμενό μου με τίτλο «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω;». Διαβάστε τη συνέχεια στο διάλογο.

Κώστας προς Μάρκο

«Πρώτα-πρώτα, να ευχηθώ Χρόνια Πολλά στο γιόκα σας (μου το θύμισε ο Θοδωρής ο Βουτσινάς). Να πάρει από την ομορφιά σας και τα άλλα χαρίσματά σας και νάναι τυχερό!
Κι εγώ σε γενικές γραμμές θα συμφωνήσω μαζί σου, αλλά δεν ξέρω αν το πιστέψεις που θα σου πω ότι σε βρίσκω πολύ πιο αισιόδοξο από όσο είμαι εγώ! Η πλήρης ομοσπονδιοποίηση [της Ευρωπαϊκής Ένωσης] που βλέπεις σαν πιο πιθανή λύση αφήνει περιθώρια να βγούμε κάποτε στην επιφάνεια! Μα θα υπάρξει τέτοια λύση;

Φυσικά βάζεις τους αστερίσκους σου όταν γράφεις πως «αυτό δε σημαίνει ότι οι τεράστιες κοινωνικές αδικίες στην Ελλάδα θα επιλυθούν όσο η ίδια κάστα της διεφθαρμένης πολιτικής και οικονομικής ελίτ συνεχίζει να ελέγχει τα πάντα, και η πλειοψηφία των Ελλήνων μικροαστών να το αποδέχεται…». Αλλά, οι «Έλληνες μικροαστοί», όπως τουλάχιστον τους ήξερες μέχρι που έφυγες από την Ελλάδα, δεν υπάρχουν πια, τους πάτησε το τρένο. Τώρα η μεγάλη τους πλειοψηφία είναι ή άνεργοι ή εν αναμονή της πετσοκομμένης σύνταξής τους… Οι υπόλοιποι, ιδίως οι νέοι, είναι είτε άνεργοι κι αυτοί είτε κακοπληρωμένοι προλετάριοι σαν κι αυτούς της Σικελίας που περιγράφεις».

Μάρκος προς Κώστα

«Ο λόγος για τον οποίο θεώρησα ότι δεν έχει πεθάνει ακόμα η ελληνική μικροαστική τάξη (το μικροαστική με μια αρνητική χροιά σε αντίθεση με τον όρο "μεσαία" με σαφώς θετική χροιά) είναι διότι παρ' όλα τα καθημερινά νέα ρεκόρ ανεργίας, τους μισθούς πείνας κλπ. ο κόσμος εξακολουθεί να επιβιώνει με σχετικά ήπιες διαμαρτυρίες (κυρίως μέσω facebook, όχι απελπισμένες, ή με τεράστια οργή, όπως το Δεκέμβρη του 2008 που συγκριτικά φαίνεται τραγική ειρωνεία δεδομένου ότι τότε η κρίση δεν είχε καν αγγίξει την Ελλάδα). Δεν υπάρχει μαζική μετανάστευση στο Βορρά ή στην Αυστραλία ή αλλού, όπως έγινε πριν πολλές δεκαετίες σε συνθήκες πραγματικής φτώχειας. Αυτό σημαίνει ότι ο 30χρονος άνεργος με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συντηρείται από την οικογένεια (όπως άλλωστε είναι η ελληνική παράδοση, καθώς ως γνωστόν οι Έλληνες είναι "παιδιά" μέχρι τα 40), η οποία οικογένεια κατά πάσα πιθανότητα έχει και κύρια και εξοχική κατοικία και ενδεχομένως και έξτρα μαύρο εισόδημα από κάπου ώστε να μπορεί να συντηρεί και τον άνεργο γιο/κόρη. Μπορεί να κάνω λάθος και το σύστημα να κρατιέται από μια κλωστή και το μπαμ να έρθει αύριο. Αλλά ίσως επειδή είμαι μακριά η αίσθησή μου είναι ότι κόσμος έχει αποδεχτεί κάπως την κατάσταση, εκτός αν έχει πειστεί ότι η ανάπτυξη έρχεται οσονούπω και κρατάει την ανάσα περιμένοντάς την να έρθει πίσω από τη γωνία. Και στις δύο περιπτώσεις η αίσθησή μου είναι ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού (ή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού αν θες) έχει πιο πολλά να χάσει από το σπάσιμο των υφιστάμενων κοινωνικών συμμαχιών παρά να κερδίσει. Προτιμάει τη βεβαιότητα της κρίσης και του μειωμένου εισοδήματος (για τους εργαζόμενους) ή το να ζει από τους γονείς του (για τους άνεργους νέους) από το ρίσκο της ξενιτιάς ή της ενεργής πάλης για να αλλάξει κάτι στον τρόπο που δουλεύει το σύστημα (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι εύκολο).

Anyway, πιστεύω ότι το μέλλον θα φέρει σχετικά σύντομα μία από τις δύο τερματικές λύσεις που ανέφερα στο προηγούμενο email. Kαι ελπίζω να γίνει ένα από τα δύο σύντομα γιατί όσο συνεχίζεται η σημερινή κατάσταση τόσο χειρότερα. Ακόμα και η "καταστροφή" της διάλυσης του ευρώ μεσοπρόθεσμα (σε βάθος πενταετίας) θα έχει πολύ θετικές συνέπειες σε σχέση με το σήμερα».