Ο λόφος με τα χρυσοκίτρινα κρινάκια - και στην κορφή;

Περνούσα δίπλα του κάθε που ανεβοκατέβαινα κι όλο έλεγα να σταματήσω. Κάθε φορά που πλησίαζα τα μάτια μου στρέφονταν προς το μέρος του και σαν κάτι να διέκρινα, κάτι από όπου σαν να ερχόταν μια υπόσχεση, ένα μήνυμα ότι κάτι συμβαίνει εδώ. Είναι δυο δρασκελιές απόσταση, αλλά στο ανέβασμα βιαζόμουνα να φτάσω μια ώρα γρηγορότερα στα ορεινά, στα ισώματα της Τζήριας της Ντουσαϊτικης, στα λιβάδια της Στυμφαλίας και στα άλλα ευλογημένα μέρη μας. Στο κατέβασμα πάλι με έκοβε η πείνα και βιαζόμουν να φτάσω σπίτι. Κι έτσι κάθε φορά που προσπερνούσα έβαζα τάμα, την επόμενη φορά να σταματήσω. Αλλά από αναβολή σε αναβολή δεν σταμάτησα ποτέ όλα αυτά τα χρόνια στο λόφο που με καλούσε να τον ανέβω.

Ήρθε όμως ο φετινός Οκτώβρης. Προχωρημένο απόγευμα που επέστρεφα με την παρέα μου από μια βόλτα στο Φενεό. Το θαύμα που αντίκρισα δεν σήκωνε αναβολή. Σταματάμε εδώ και τώρα.

Ο λόφος χαμηλός, ούτε 50 μέτρα ύψος, και πετρώδης, είναι δίπλα στο δημόσιο δρόμο από Κιάτο προς Στυμφαλία, στα δεξιά. Απέχει λίγες εκατοντάδες μέτρα από τη στροφή για το Καίσαρι και από το βενζινάδικο της AVIN. Αυτό που αντίκρισα στην προσήλια πλευρά του λόφου, αντικρύ στο δρόμο, ήταν μια απίστευτη σπατάλη μικρών κρίνων  με χρώμα λαμπρό χρυσοκίτρινο που κάλυπταν όλη την πλευρά.

Προχωρήσαμε στην κορφή του χαμηλού λόφου. Εκεί η άλλη αποκάλυψη – η υπόσχεση που γράφω πιο πάνω: μια βάση από λαξευμένα κομμάτια από βράχο πλάτους κάπου ένα με ενάμιση μέτρο, που σχηματίζουν ένα χαμηλό κυκλικό οικοδόμημα με γύρω στα 7-8 μέτρα εξωτερική διάμετρο και ύψος μέχρι περίπου 2 μέτρα.

Το αρχαίο οικοδόμημα έχει χτιστεί με το ισοδομικό σύστημα, που συναντάμε σε όλα τα δημόσια κτίσματα (ναοί, τείχη κλπ) της αρχαίας Ελλάδας.

Στο ισοδομικό σύστημα δεν υπάρχουν συνδετικοί αρμοί, όπως αυτοί που συναντάμε στα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια, αλλά οι επιφάνειες των δόμων (οικοδομικών στοιχείων) μετά από κατάλληλη λάξευση εφαρμόζουν τέλεια.

Θαυμάζουμε, απορούμε, φωτογραφίζουμε και  επιστρέφουμε οίκαδε.

Ερώτημα πρώτο: ποια είναι αυτά τα κρινάκια με το λαμπρό κίτρινο χρώμα; Πρώτο καταφύγιο: το εξαιρετικό σύγγραμμα (δυστυχώς για σένα, φίλε αναγνώστη, εξαντλημένο) «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΣΤΟ ΜΥΘΟ, ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ, ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ» του Ηelmut Βaumann. Πρέπει να ψάξω ανάμεσα στις 500 περίπου υπέροχες φωτογραφίες φυτών της Ελληνικής χλωρίδας του βιβλίου. Αλλά ως γνωστόν, έχω Άγιο. Το ανοίγω και, αν θέλετε το πιστεύετε, πέφτω πάνω στη φωτογραφία που ψάχνω! Στερνμπέργκια (Sternbergia lutea για την ακρίβεια) το επιστημονικό όνομα που έχει το κρινάκι. 

 

Η συνέχεια στο Google: H Sternbergia lutea είναι  πολυετής, βολβώδης πόα παρόμοια με του κρόκου, αλλά ανήκει σε άλλη οικογένεια, τις Αμαρυλλίδες. Ενδημικό είδος της μεσογείου, απαντάται σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, σε πετρώδεις και ξηρές τοποθεσίες, σε θαμνότοπους, σε φρύγανα, σε ξέφωτα δασών, συνήθως σε χαμηλό υψόμετρο. Κοινές ονομασίες: Κίτρινο κρινάκι, Αγριόκρινος, Αγριολαλές, Κρόκος του Φθινοπώρου, Κίτρινη πούλα, Ξυνάκι. Περίοδος ανθοφορίας από Σεπτέμβριο έως Δεκέμβριο. Λίγα ανθάκια βρήκα, ύστερα από υπόδειξη του φίλου μου του Πέτρου, που του είπα την «ανακάλυψή» μου, στο νεκροταφείο του Κλημεντιού στην κάτω πλευρά, προς το Κιάτο, κι ακόμα στην περιοχή του αρχαίου φρούριου της Φυλής, στη δυτική απόληξη της Πάρνηθας, που επισκέφτηκα πρόσφατα.

Πάει αυτό. Τώρα το δεύτερο: τι ήταν, τι εξυπηρετούσε, αυτό το αρχαίο χαμηλό κυκλικό οικοδόμημα από λαξευμένα κομμάτια βράχων στην κορφή του λόφου; Νομίζω πως ξέρω την απάντηση, αλλά για να τη μάθετε πρέπει να κρατήσετε την περιέργειά σας μέχρι το επόμενο κείμενό μου!