Κώστας Παππής

4/07/2013

«Ο σώζων εαυτόν σωθήτω;»: παρέμβαση από Σπύρο, Θοδωρή και Ντίτα



Στο διάλογο με αφορμή το «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω;» (διάβασε  προηγούμενες αναρτήσεις), μετά το Μάρκο, παίρνουν σειρά ο Σπύρος, ο Θοδωρής και η Ντίτα:

Πρώτα ο Σπύρος Καρβουνιάρης (αναφέρεται στο αρχικό κείμενο - «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω;»):

«Διάβασα το άρθρο σας και το βρήκα πολύ καλό. Αναφέρετε γνωστά πράγματα, αλλά μου άρεσε πολύ ο τρόπος που τα αποδίδετε και οι εκφράσεις που χρησιμοποιείτε. Κυρίως το παρακάτω κομμάτι σχετικά με τη Χρυσή Αυγή: "Ελκύει τους διαψευσμένους, απελπισμένους, κακομαθημένους στο εύκολο χρήμα που πρόσφεραν μέχρι πρόσφατα πλαστικό οι τράπεζες, ζεστό τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τους ελκύει όπως η φλόγα ελκύει τα έντομα γύρω της και καίει μυαλά, προσφέροντας στα μέλη της «στόχους», «αντίπαλους» και «προοπτική»".

Δεν βρήκα το κείμενο γκρίζο, μιας και γκρίζα είναι ήδη η ζωή μας και δεν είναι ανάγκη να εθελοτυφλούμε. Το μόνο που θα παρατηρήσω είναι ότι έχω διαβάσει πολλά άρθρα που περιγράφουν ή σχολιάζουν την κατάσταση που ζούμε. Στις τηλεοράσεις έχω βαρεθεί να βλέπω τους ίδιους και τους ίδιους να αναμασάνε τα ίδια πράγματα, τις ίδιες διαπιστώσεις, τόσο έντονα που ακόμη και σήμερα να έβαζαν ένα δελτίο του 2011 με αλλαγμένα ονόματα για τους Υπουργούς, δεν θα καταλάβαινε κανείς την διαφορά. Και το χειρότερο, όλοι στο τέλος μιλάνε για "ανάγκη για ανάπτυξη". Λες και δεν μας έφταναν όλα τα άλλα, χρειαζόμασταν και "δούλεμα" από πάνω.
Αυτά είναι τα εύκολα. Είναι ικανότητα να μπορείς να τα αποτυπώσεις στο "χαρτί" ή στο "γυαλί" με ωραία λόγια, αλλά πλέον δεν φτάνει μόνο αυτό. Είναι πολυτέλεια στην εποχή μας. Πρέπει να υπάρξει δράση και μάλιστα στοχευμένη δράση. Με τόσο κόσμο αποπροσανατολισμένο και φοβισμένο φαίνεται η γύμνια της εποχής μας σε ηγέτες και πνευματικούς ταγούς. Η λογική του fast food ήρθε και για τις λύσεις που προτείνονται. Να τους σκοτώσουμε, να βγούμε από το ευρώ, να τους φυλακίσουμε... και άλλα ωραία... Η ανάπτυξη θα έρθει μετά... κατά τύχη. Στην εποχή που το project management έχει γίνει επιστήμη και έχουμε ίσως από τα μεγαλύτερα ποσοστά ατόμων με MBA, εμείς θα πάμε στην τύχη προς την ανάπτυξη. Δεν χρειαζόμαστε πλάνο, δεν χρειαζόμαστε σχεδιασμό, δεν χρειαζόμαστε σκληρή δουλειά. Αν τους καθαρίσουμε, όλα θα πάνε καλά. Το να μην τους ψηφίσουμε, δεν το έχουμε σκεφτεί βέβαια, γιατί τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε μερίδιο ευθύνης και δεν μας αρέσει.

Καταλήγω λέγοντας ότι θέλω να βλέπω θετικά κείμενα πλέον. Κείμενα που να τονίζουν την ομορφιά της ζωής, όπως πολύ ωραία γράφετε στις πρώτες δύο παραγράφους του κειμένου σας στο blog. Της ζωής που πρέπει να ζούμε όλοι μέσα από το πρίσμα της ευγνωμοσύνης για αυτά που έχουμε και όχι της μιζέριας για αυτά που δεν έχουμε. Του πάθους για να βρούμε τρόπους να εκτονώσουμε τη δημιουργικότητα μας, τη φαντασία μας και όχι της απεγνωσμένης προσπάθειας να μπούμε στο Δημόσιο και να αράξουμε (το αναφέρω σαν παράδειγμα νοοτροπίας).

Σε αυτή την προσπάθεια αλλαγής νοοτροπίας, χρειάζονται όλοι όσοι έχουν την δυνατότητα να "γράφουν ωραία", έτσι ώστε να βάλουν το λιθαράκι τους σε αυτή την πολύ δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία. Αν αρχίσουμε όλοι να σκεφτόμαστε θετικά, θα αρχίσουμε να βλέπουμε και θετικά πράγματα να συμβαίνουν σε αυτόν τον τόπο. Γιατί αν συνεχίσουμε να διαπιστώνουμε την δύσκολη κατάσταση και το ζοφερό παρόν, όλο και περισσότερο θα σπρώχνονται οι πιο αδύναμοι στην fast food λύση της Χρυσής Αυγής. Και τότε, δυστυχώς, θα χάσουμε και την δυνατότητα να διαπιστώνουμε.

Θα ήθελα, αν έχετε χρόνο, να διαβάσετε και ένα σχετικό κείμενο μου. Είναι λίγο παλιό (πριν ενάμιση χρόνο το έγραψα), αλλά είναι ακόμη επίκαιρο.
http://gia-thn-parth-mou.blogspot.gr/2011/08/blog-post.html».

Ακολουθεί ο Θοδωρής Βουτσινάς:

«Νομίζω ότι ο Μάρκος έχει δίκιο στα περισσότερα. Ενώ όμως απαντά με σαφήνεια για την εξέλιξη των πραγμάτων στην περίπτωση της ομοσπονδιοποίησης φαίνεται ότι δεν θέλει να μας πικράνει πολύ και να αναφερθεί στην πιθανή διάσπαση του ευρώ...

Θα ήταν χρήσιμο κατά τη γνώμη μου να εξετασθούν όσα αναφέρονται από την οπτική της δυνατότητας παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια όπως:
- γεωγραφική θέση,
- μέγεθος της εσωτερικής αγοράς,
- υποδομές,
- παράδοση,
- κουλτούρα και νοοτροπία,
- τεχνολογικές εξελίξεις,
- συρρίκνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας,
- κατακλυσμός προϊόντων από την Άπω Ανατολή.

Φοβάμαι ότι σε αυτήν την περίπτωση το ερώτημα "μπορούμε στη χώρα μας να παράξουμε το προϊόν x με ανταγωνιστικούς όρους;", με ελάχιστες εξαιρέσεις η απάντηση είναι "όχι". Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι όλες οι περίοδοι οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα συνδυάστηκαν με έντονη δραστηριότητα του κατασκευαστικού τομέα όπου, νομοτελειακά, το σημαντικότερο μέρος του κύκλου εργασιών έμενε και κυκλοφορούσε στον τόπο παρασύροντας σε ανάπτυξη το σύνολο της οικονομίας. Φαίνεται ότι σήμερα αυτό το όπλο δεν το έχουμε αλλά και αν το βρούμε ολοένα και μικρότερο μέρος του τζίρου καταναλώνεται ή επανεπενδύεται στον τόπο (ξένοι μελετητές και εργολάβοι, μεροκάματα μεταναστών που φεύγουν έξω, συμβόλαια εκμετάλλευσης των έργων από ξένες κατασκευαστικές κλπ).

Θα σωθούμε λοιπόν από την παραγωγή αγροτικών προϊόντων; Την παραγωγή προϊόντων που συχνά απορρίπτονται  όταν υπόκεινται σε ποιοτικό έλεγχο επειδή μοιάζουν με τον Κεντέρη (βλ. κουλτούρα και νοοτροπία); Ή των άλλων που είναι άψογα αλλά δεν μπορούν να τυποποιηθούν και να προωθηθούν στις αγορές;

Αυτό το τελευταίο πονάει περισσότερο, φανταστείτε να ζείτε σε έναν τόπο που το χώμα του βγάζει το καλύτερο κινητό τηλέφωνο και η ΚΟΙΝΩΝΙΑ δεν μπορεί να το βάλει στο κουτάκι, να κολλήσει το φιογκάκι και να συνεργαστεί με τα δίκτυα πωλήσεων του κόσμου... Αν η σημερινή κατάσταση μας βοηθήσει να φτιάξουμε κουτάκι και φιογκάκι ίσως να πω χαλάλι (είμαι από αυτούς -τους λίγους- που θεωρούν ότι η κρίση επαναπροσδιορίζει αρκετά πράγματα και τα τοποθετεί σε σωστό ράφι, τουλάχιστον σύμφωνα με το δικό κώδικα αξιών).

Ξέχασα, θα τα κονομήσουμε από τον τουρισμό... Είστε σίγουροι; Είδα το βίντεο http://www.youtube.com/watch?v=U9NeWHJ3yw8 και πραγματικά θεωρώ ότι είναι συγκινητικό. Δυστυχώς όμως οι άνθρωποι πλέον συγκινούνται πιο δύσκολα, έχουν λιγότερες κλασικές σπουδές και τείνουν να έλκονται περισσότερο από δέκα μέρες σε ένα all-inclusive ξενοδοχείο σε σχέση με δέκα μέρες βόλτας στα νησιά (sorry Κώστα αλλά το νοιώθω ότι εκεί πάει το πράγμα - ζωοποίηση μέχρις εσχάτων). Όποιος έχει το καλύτερο all-inclusive θα έχει και τουρισμό...

Αν ισχύουν τα παραπάνω φοβάμαι ότι θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι περνώντας το σημείο καμπής δεν θα έχουμε αρκετή δύναμη επαναφοράς για να μειώσουμε δραστικά τα ποσοστά ανεργίας».

Και το σχόλιο από τη Ντίτα Σαρίκα:

"Διάβασα την απάντηση και τις απόψεις του Μάρκου Πετρόχειλου και από μια άποψη ίσως να δείχνουν μια διέξοδο, καλή ή λιγότερο καλή. Σ΄ αυτή τη διέξοδο όμως απουσιάζει απ’ όσο κατάλαβα η παρέμβαση του κινήματος, των πολιτών και θυμάτων αυτής της πολιτικής που ζούμε στην Ελλάδα. Επίσης αντιμετωπίζει  την κρίση σαν πρόβλημα στενά ελληνικό. Εδώ μιλάμε για μια γενικευμένη κρίση του καπιταλιστικού συστήματος που δεν θα αφήσει αλώβητους τους λαούς των άλλων χωρών της Ευρώπης τουλάχιστον. Γι’ αυτό γίνεται μια βίαιη ανακατανομή του πλούτου και βίαιη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης. Δηλαδή μία βίαιη πόλωση της κοινωνίας. Μέσα σ’ αυτή την καταιγίδα δεν νομίζω ότι μπορεί να αντισταθεί κανένας "βολεμένος μικροαστός" όπως γράφει. Φοβάμαι δηλαδή ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο δυσοίωνα και δυσεπίλυτα από ό,τι γράφει και δεν μπορούν να λυθούν με τον λαό απόντα, πανικοβλημένο και αδρανή".

1 Σχόλια:

  • Λίγο καθυστερημένα κάποια σχόλια στους φίλους που απάντησαν.

    Θοδωρή, συμφωνώ ότι η παραγωγική δυνατότητα της χώρας και ο βαθμός της ανταγωνιστικότητάς της είναι μικρότερος της εικόνας που έδειχνε προς τα έξω στην αρχή του αιώνα. Σε ένα μεγάλο βαθμό αυτό είναι αποτέλεσμα έλλειψης οικονομιών κλίμακας, οργανωμένης τυποποίησης, κλπ. Δε νομίζω όμως ότι το προϊόν είναι εν γένει κακό ή ότι δεν υπάρχει αγορά για αυτό (δε δέχομαι αυτό που λες για τα all inclusive δηλαδή). Αντίθετα, πιστεύω ότι σε λίγο χαμηλότερη τιμή ενδεχομένως (ή στην ίδια τιμή με λίγο καλύτερο marketing) έχει μια πολύ καλή θέση στη διεθνή αγορά και αν μη τι άλλο μπορεί να ισορροπήσει το ισοζύγιο πληρωμών και την αγορά εργασίας, ήτοι να οδηγήσει τη χώρα σε εμπορικά πλεονάσματα και την ανεργία σε χαμηλότερα επίπεδα. Σε ένα ενδεχόμενο διάσπασης του ευρώ, αυτή η "λίγο χαμηλότερη τιμή" του προϊόντος θα έδινε πολύ γρήγορα αυτή την ώθηση στην οικονομία. Βέβαια επειδή σε μια τέτοια περίπτωση δε θα υπήρχε πίεση να διορθωθούν τα κακώς κείμενα της λειτουργίας της χώρας και κυρίως του δημόσιου τομέα, αντίθετα θα υπήρχε ευχέρεια για ακόμα μεγαλύτερες σπατάλες, ρουσφέτια, όργιο διαφθοράς, μίζες κλπ, μεσοπρόθεσμα το αποτέλεσμα για την Ελληνική Οικονομία συνολικά θα ήταν ουδέτερο ή και αρνητικό (και οι καλά δικτυωμένοι θα απολάμβαναν τα ίδια ή και περισσότερα προνόμια). Αλλά θα έσπαγε ο φαύλος κύκλος της χρόνιας ύφεσης (depression) και θα μειωνόταν η ανεργία δραστικά. Είναι καλή λύση; Ίσως. Σίγουρα είναι καλύτερα από τη σημερινή κατάσταση. Είναι η καλύτερη; όχι. Θα ήταν καλύτερα αν το κράτος λειτουργούσε με λιγότερη σπατάλη, λιγότερη ή καθόλου διαφθορά, με περισσότερη διαφάνεια και αξιοκρατία, με λιγότερα δώρα στους ημετέρους σε βάρος του φορολογούμενου. Επειδή όμως έχω αρχίσει να χάνω την ελπίδα μου για κάτι τέτοιο, λέω ότι το μη χείρον βέλτιστον.

    Ντίτα, έχεις απόλυτο δίκαιο, η κρίση είναι πράγματι παγκόσμια, και η πιο σημαντική της συνέπεια είναι η αύξηση των ανισοτήτων (οι οικονομικοί κύκλοι εξακολουθούν να υπάρχουν αλλά μετά από κάθε νέο κύκλο ανάπτυξης/ύφεσης η ανισότητα εισοδήματος και πλούτου μεταξύ των κοινωνικών στρωμάτων μεγαλώνει). Από την άλλη, ο συνολικά παραγόμενος πραγματικός πλούτος αυξάνεται. Κατά τη γνώμη μου μεσοπρόθεσμα αυτό μπορεί να έχει μόνο μία κατάληξη: αύξηση της αναδιανομής του εισοδήματος. Με διάφορους τρόπους, είτε με επεκτατική δημοσιονομική πολιτική (κεϋνσιανή), είτε με αύξηση φορολογίας και κυρίως αύξηση της προοδευτικότητας της φορολογίας είτε με μετακύλιση των ωφελειών από την αύξηση της παραγωγικότητας των τελευταίων δεκαετιών στους εργαζομένους μέσω πραγματικής αύξησης μισθών. Και σε αυτό διαφωνώ με ένα παλιότερο άρθρο που είχε στείλει κάποτε ο Κώστας (και στο οποίο δεν είχα χρόνο να απαντήσω τότε), που μιλούσε για το θάνατο της σοσιαλδημοκρατίας. Πιστεύω ότι αντίθετα η σοσιαλδημοκρατία θα γιγαντωθεί περαιτέρω στα επόμενα έτη. Δεν είναι τυχαίο που νομισματικά αυτόνομα κράτη όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, παρ' ό,τι σε πολύ χειρότερη κατάσταση από άποψη συνολικού ιδιωτικού χρέους από την πλειοψηφία των χωρών της ευρωζώνης, κατάφερε να βγάλει σχετικά ανώδυνα την κρίση καθώς δεν οδηγήθηκε στις περικοπές που αναγκάστηκε η ευρωπαϊκή περιφέρεια. Όπου νομισματική αυτονομία σημαίνει σε ελεύθερη μετάφραση ότι το κράτος δεν έχει ουσιαστικά περιορισμούς (πέρα από τον πληθωρισμό που είναι μια μορφή αναδιανομής και αυτός) στο τι και πώς θα ξοδέψει. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι οι πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη (όπως ο Warren Buffet) τίθενται ανοιχτά υπέρ της αύξησης της φορολογίας, καθώς αντιλαμβάνονται ότι η συνέχιση της κερδοφορίας των επιχειρήσεών τους επαφίεται στην υγεία του συστήματος που με τη σειρά της επαφίεται στη διατήρηση της αγοραστικής δύναμης (ή πιο ωμά την επιβίωση) των κατώτερων οικονομικά τάξεων.

    By Blogger Markos, at 12:53 π.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home