Κώστας Παππής

2/02/2016

Νέα από μέσα και νέα απ’ έξω

 
 
Τα νέα την ώρα που γράφω αυτό το κείμενο πάνε ως εξής:

«Σκληραίνουν την στάση τους οι αγρότες της Πελοποννήσου και τις τελευταίες ώρες έχουν κλείσει την εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου στο ύψος των διοδίων του Ισθμού στο Καλαμάκι και δηλώνουν πως θα κρατήσουν κλειστή την ΠΑΘΕ επ' αόριστον. Αγρότες έκλεισαν και την παλαιά εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου στο Καλαμάκι και έχει αποκοπεί τελείως η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα από την Αττική, ενώ υπάρχει μεγάλη ουρά αυτοκινήτων εκατέρωθεν του μπλόκου...».

Παρόμοια τα νέα από όλη την Ελλάδα. Αγρότες ξεσηκωμένοι παντού. Αιτία η πρόταση της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό (αλλά και το κακό το ριζικό μας, θα πρόσθετα εγώ). Δεν συζητούν και αρνούνται να δουν τον πρωθυπουργό που τους καλεί σε διάλογο αν δεν πάρει πίσω την πρόταση.

Η εμπειρία αλλά και η κοινή λογική μας λένε ότι στο τωρινό αδιέξοδο αργά η γρήγορα θα δοθεί μια λύση, θα βρεθεί έξοδος. Ως τότε το κόστος από τις κινητοποιήσεις αυτές για την οικονομία, όση απόμεινε από αυτήν στα χρόνια τα δίσεκτα που ζούμε, είναι πιθανό να φτάσει και να ξεπεράσει το κόστος για τους αγρότες που συνεπάγεται η πρόταση της κυβέρνησης προκειμένου να αποκτήσουν αυτοί βιώσιμο ασφαλιστικό. Έτσι στο τέλος το κόστος πιθανώς θα πληρωθεί εις διπλούν: μια φορά από τους αγρότες (για την ακρίβεια, από τα ψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια των αγροτών) και άλλη μια από την υπόλοιπη κοινωνία.

Αυτά τα νέα στη χώρα που ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα. Στο μεταξύ, μας φτάνουν κι άλλα νέα, από τον άλλο κόσμο (αφού δυστυχώς ο δημιουργός δεν φρόντισε η γη να κατοικείται μόνο από Έλληνες). Και όλα δείχνουν πως τα σύννεφα όλο και πυκνώνουν, όλο και γίνονται πιο μαύρα και απειλητικά. 
 
Ειδικά στο χώρο της διεθνούς οικονομίας τα νέα λένε ότι αυτή έχει πια μπει σε επικίνδυνα μονοπάτια που κατά πάσα πιθανότητα βγάζουν στο ίδιο «ξέφωτο», δηλαδή σε κατάρρευση παρόμοια, αν όχι χειρότερη, ή και πολύ χειρότερη, από εκείνη του 2008, που σημαδεύτηκε από χάος στα χρηματιστήρια και τη βύθιση όλου του κόσμου σε παρατεταμένη κρίση. Έτσι, βλέπουμε το χρέος των αναδυόμενων οικονομιών να έχει ανέβει σε τεράστια ύψη ενώ παράλληλα μειώνονται οι ρυθμοί ανάπτυξής τους. Και η παραγωγική δραστηριότητα επιβραδύνεται σε όλο τον πλανήτη, πράγμα που αποτυπώνεται, για παράδειγμα, στο γεγονός ότι οικονομίες χωρών «πρώτης γραμμής» όπως η Ιαπωνία, ο Καναδάς, η Βραζιλία και η Ρωσία έχουν μπει σε ύφεση.

Στις ίδιες τις ΗΠΑ τα πράγματα δεν πάνε καλύτερα. Ίσα-ίσα, μπορεί να πηγαίνουν και χειρότερα. Μερικά ενδεικτικά γεγονότα είναι ότι χαρακτηριστικοί δείκτες οικονομικής δραστηριότητας όπως η τιμή του πετρελαίου και του χαλκού έχουν πέσει κατακόρυφα στα επίπεδα αμέσως προ του 2008, οι προβλέψεις για νέες επενδύσεις το 2016 έχουν πέσει στο χαμηλότερο σημείο από το 2008, τα χρέη των επιχειρήσεων έχουν διπλασιαστεί από το 2008, οι πωλήσεις πακέτων διακοπών έχουν υποχωρήσει σε αρνητικά μεγέθη για πρώτη φορά από το 2008, η βιομηχανική παραγωγή συρρικνώνεται με τους μεγαλύτερους ρυθμούς από το 2008, η ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος έχει πέσει στο χαμηλότερο σημείο που έχει σημειωθεί ποτέ, οι τιμές ειδών καταναλωτή έχουν πέσει στο χαμηλότερο σημείο στα τελευταία 16 χρόνια κλπ. Ακόμα και αν μόνο δυο ή τρία από τα παραπάνω γεγονότα συνέβαιναν, θα ήσαν ένα ηχηρό καμπανάκι για τις ζοφερές προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας. Αλλά τα γεγονότα εδώ δεν είναι μόνο δυο ή τρία...

Ας έρθουμε τώρα και στα νέα από την Ευρώπη. Σύμφωνα με αναλύσεις από διάφορες πλευρές, φαίνεται πολύ πιθανό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οδεύει πλέον προς κατάρρευση. Ίσως το προσφυγικό να αποτελέσει την τελευταία σταγόνα για να ξεχειλίσει το ποτήρι. Ότι η Ευρώπη των αξιών και του ανθρωπισμού έχει ήδη καταρρεύσει, γι’ αυτό δεν χωράει αμφιβολία. Όμως τα πράγματα και στο οικονομικό πεδίο φαίνεται να φτάνουν πλέον σε αδιέξοδο. Η βιομηχανική παραγωγή μειώνεται, ενώ το τραπεζικό σύστημα βρίσκεται, μαζί με τα κόκκινα δάνεια, και εξ αιτίας τους, από καιρό στη ζώνη του κόκκινου, με κατά κύματα επιθετικές ρευστοποιήσεις. Παράδειγμα, η ιταλική χρηματαγορά, όπου σημειώθηκε πρόσφατα συνεχής πτώση τραπεζικών μετοχών με κορυφαία περίπτωση την Monte dei Paschi di Siena που έχασε το 50% της αξίας της σε ελάχιστες μέρες. Αντίστοιχα συμβαίνουν και στις άλλες χώρες, π.χ. στη Γαλλία και στην ίδια τη Γερμανία.

Αυτά είναι συνοπτικά τα νέα από τον υπόλοιπο κόσμο. Και τον ίδιο καιρό, φαίνεται σαν να μην παίρνουμε χαμπάρι από όσα προμηνύουν για την  Ελλάδα τα μαύρα σύννεφα που κυκλώνουν τον ορίζοντά μας. Μια Ελλάδα που βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Όχι μόνο ή τόσο εξαιτίας των αγροτικών κινητοποιήσεων και τις αδιαλλαξίας που δείχνουν ορισμένες πλευρές, αλλά όσο εξαιτίας της οικονομικής ασφυξίας στην οποία οδήγησε τη χώρα η επί δεκαετίες ασκούμενη άθλια πολιτική και η ατιμώρητη κραιπάλη εκείνων που την εξουσίαζαν και επιμένουν να την εξουσιάσουν και πάλι. Αλλά και εξ αιτίας του προσφυγικού προβλήματος που όλο και οξύνεται με απρόβλεπτη εξέλιξη, εξ αιτίας της θηλιάς στο σβέρκο της χώρας από τους δανειστές της και, τέλος, εξ αιτίας του αινίγματος της ανάπτυξης, που νάτη, νάτη όλο και πετιέται, αλλά...