Η παγκόσμια κρίση ανισότητας

Έγραφα στην προηγούμενη ανάρτηση για τους δύσκολους καιρούς που περνάει ο κόσμος, για τις τεράστιες ανισότητες που τον χαρακτηρίζουν, παραθέτοντας μια απλή πρόχειρη απόδειξη: ότι το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει όσο περίπου ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός. Στην Ελλάδα, έγραφα, το 1% συγκεντρώνει το 56,1% του εγχώριου πλούτου. 

Έχουμε πια φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα ανισότητας. Εκδηλώσεις της αποτελούν η απόλυτη ένδεια, η πείνα, οι ασθένειες και η γενική εξαθλίωση που μαστίζουν τεράστιες περιοχές του πλανήτη. Η κατάσταση αυτή δεν είναι ενδημική μόνο σε χώρες του τρίτου κόσμου. Έρπει ήδη προς τις μεγάλες πόλεις του λεγόμενου αναπτυγμένου κόσμου κι έχει εγκατασταθεί πια στα περίχωρα αλλά και στο κέντρο τους. Οι χιλιάδες άστεγοι και τα συσσίτια στα οποία προσφεύγουν όλο και περισσότεροι φτωχοί άνθρωποι αποτελούν καθημερινή εικόνα στις πόλεις αυτές. Αλλά και το μέγα πρόβλημα του καιρού μας, η προσφυγιά και η μετανάστευση, εκεί ριζώνει, στην ανισότητα που βασιλεύει κι όλο και πιο πολύ γιγαντώνεται στον πλανήτη – πέρα βέβαια από την άλλη πληγή, τους τοπικούς και περιφερειακούς πολέμους που ξεσπάνε με κύρια αιτία την αδηφάγα απληστία των εχόντων.   

Το ότι η παγκόσμια κρίση ανισότητας έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα προβάλλεται εμφαντικά στην τελευταία έκθεση του Οργανισμού OXFAM (*). Ο παγκόσμιος αυτός οργανισμός, που το κύρος του έχει καθολική αναγνώριση, είναι μια ομοσπονδία 17 επιμέρους οργανισμών που δραστηριοποιούνται σε πάνω από 90 χώρες και εργάζονται για να βρίσκουν λύσεις στα προβλήματα φτώχειας και αδικίας σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τον OXFAM, η οικονομική ισχύ και τα κάθε είδους προνόμια χρησιμοποιούνται για να παρακάμπτονται οι κανόνες ακόμα και του ισχύοντος οικονομικού συστήματος, που δεν ευνοεί, βέβαια, τους φτωχούς. Για παράδειγμα, ένα παγκόσμιο δίκτυο από φορολογικούς παραδείσους παρέχει τη δυνατότητα στους πλούσιους να κρύβουν κάπου 7,6 τρισεκατομμύρια δολάρια από κάθε φορολογικό έλεγχο. Υπολογίζεται ότι αν καταβαλλόταν φόρος στο εισόδημα που παράγει αυτός ο πλούτος, ένα ποσό της τάξης των 190 δισ. δολαρίων θα ήταν διαθέσιμο κάθε χρόνο για τους δημόσιους προϋπολογισμούς των κυβερνήσεων για την Υγεία, την Παιδεία, τις υποδομές, την ανάπτυξη.

Το πώς έχει κλιμακωθεί το χάσμα πλουσίων και φτωχών κατά τα τελευταία χρόνια προβάλλει ολοκάθαρα από τον παρακάτω πίνακα, που δείχνει πώς εξελίχθηκε ο αριθμός των ατόμων, που ο πλούτος τους είναι ίσος με τον «πλούτο» του φτωχότερου μισού του παγκόσμιου πληθυσμού (3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι) τα χρόνια από το 2010 μέχρι το 2015:
2010    388
2011    177
2012    159
2013      92
2014      80
2015      62

Όπως δείχνει ο πίνακας, ο αριθμός των ατόμων αυτών συνεχώς μειώνεται. Έτσι φτάσαμε το 2015 κατά μέσο όρο ΕΝΑ ΜΟΝΟ από αυτά τα άτομα να κατέχει πλούτο όσο περίπου 56,5 εκατομμύρια άνθρωποι!

Όσοι πιστεύουν ότι είναι διατηρήσιμη αυτή η κατάσταση είναι, νομίζω, γελασμένοι. Θα το διαπιστώσουν πικρά όταν τα κύματα της προσφυγιάς, οι εξεγέρσεις, η γενικευμένη οργή των φτωχών ανθρώπων ρίξουν, αργά ή γρήγορα, τα τείχη και γκρεμίσουν τα κάστρα όπου νομίζουν οι λίγοι κατέχοντες τον παγκόσμιο πλούτο ότι μπορούν να προστατεύονται.

(*) http://www.oxfamamerica.org/static/media/files/bp210-economy-one-percent-tax-havens-180116-en_0.pdf