Η βόμβα στο ΣΚΑΪ και η ζάχαρη του Παπαδόπουλου

Τα ξημερώματα της Δευτέρας, 17 Δεκεμβρίου, συνέβη ένα γεγονός που συντάραξε την Ελληνική κοινωνία. Τρομοκρατική επίθεση σημειώνεται στον ΣΚΑΪ. Ούτε ένα, ούτε δυο, αλλά συνολικά επτά ήταν τα άτομα που έλαβαν μέρος στην επίθεση. Οι άνδρες της αντιτρομοκρατικής έκαναν λόγο για «τέλεια έκρηξη» καθώς τα υλικά έχουν εξαϋλωθεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτό υποδηλώνει έμπειρους τρομοκράτες.

Ποιοι ήσαν οι δράστες; Γιατί το έκαναν; Ποιοι ήσαν οι στόχοι; Ποιος επιχειρεί να ωφεληθεί από τη συγκεκριμένη επίθεση και ποιον προσπαθεί να βλάψει; 

Μεγάλα ερωτήματα, κρίσιμα, αφού από την απάντηση θα κριθούν πολλά. Θα επιχειρήσω να δώσω τη δική μου απάντηση, βασισμένος κυρίως σε γνωστά πράγματα από το παρελθόν.

Προηγουμένως ένας χρήσιμος ορισμός.

Προβοκάτσια: Γενικά προβοκάτσια χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε προκλητική δόλια ενέργεια που διεγείρει ή αποσκοπεί είτε σε πράξεις βίας και εκδίκησης, είτε σε δημιουργία γενικότερης σύγχυσης σε πρόσωπα, ή ομάδες ατόμων, ή και σε συγκεκριμένο κοινωνικό σύνολο.

Στις προβοκάτσιες, ό,τι φαίνεται εκ πρώτης όψεως δεν είναι υποχρεωτικά η αλήθεια. Όμως ό,τι φαίνεται εκ πρώτης όψεως μπορεί να δείξει προς πού πρέπει να αναζητηθεί η αλήθεια! Που μπορεί να είναι τελείως αντίθετη από ό,τι φαίνεται εκ πρώτης όψεως!

Η βομβιστική ενέργεια στο ΣΚΑΪ, με βάση τον παραπάνω ορισμό, ήταν καθαρή προβοκάτσια. Είχε όλα τα χαρακτηριστικά της: ήταν προκλητική δόλια ενέργεια που διεγείρει ή αποσκοπεί σε πράξεις βίας και εκδίκησης εναντίον των θεωρούμενων ως αυτουργών της ενέργειας. Οπωσδήποτε αποσκοπεί σε δημιουργία γενικότερης σύγχυσης σε συγκεκριμένο κοινωνικό σύνολο: την Ελληνική κοινωνία.

Ας δούμε τι λένε για το γεγονός διάφορες πλευρές που προέβησαν σε σχετικές δηλώσεις:

Ηθικός αυτουργός η κυβέρνηση, λέει ο ιδιοκτήτης του Σκάϊ Αλαφούζος. Δημοσιογράφοι του συγκροτήματος κι άλλοι γνωστοί πολέμιοι της κυβέρνησης  από το χώρο της πολιτικής εκδηλώνονται στην ίδια γραμμή με τον ιδιοκτήτη. Απαντώντας ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή του αναφέρει: «Η βομβιστική επίθεση στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ είναι μια εγκληματική ενέργεια, που καταδικάστηκε απερίφραστα από την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ σε όλους τους τόνους. Φαίνεται, όμως, ότι ο κ. Αλαφούζος άδραξε την ευκαιρία της επίθεσης για να εντείνει αυτό που κάνει τρία χρόνια τώρα από τα μέσα ενημέρωσης των οποίων είναι ιδιοκτήτης. Τη συκοφαντία, που ξεπερνά τα όρια της αθλιότητας».

                                                         

Σε αυτό το σημείο σας καλώ να πάμε 53 χρόνια πίσω, στον Ιούνιο του 1965. Τότε που, δύο χρόνια μετά τη δολοφονία Λαμπράκη και δυο πριν από το πραξικόπημα της χούντας, οργανώθηκε και εκτελέστηκε από το μετέπειτα δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλο μια απίστευτη σκευωρία. Μια προβοκάτσια, προπαρασκευαστική ενέργεια της δικτατορίας.

Η προβοκάτσια εκδηλώθηκε στον Έβρο. Τι συνέβη ακριβώς; Ο αντισυνταγματάρχης Παπαδόπουλος, διοικητής τότε της 117 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού στην Ορεστιάδα με αναφορά του στις 8 Ιουνίου 1965 προς το 2ο Επιτελικό Γραφείο του Σώματος Στρατού και προς το 2ο ΕΓ του ΓΕΣ, καταγγέλλει … «κομμουνιστική δολιοφθορά και διείσδυση εις ενόπλους δυνάμεις». Συγκεκριμένα, ισχυρίστηκε ότι είχε εντοπίσει δολιοφθορά σε οχήματα της μονάδας του, ότι οι δράστες απέβλεπαν ακόμα και στη δολοφονία του και ότι εξάρθρωσε ομάδα αριστερών στρατιωτών, που προκαλούσαν δολιοφθορές ρίχνοντας … ζάχαρη στα ρεζερβουάρ των στρατιωτικών φορτηγών της μονάδας του.

Αφορμή για να στηθεί η προβοκάτσια ήταν ένα πραγματικό γεγονός. Σε μια μετακίνηση φάλαγγας στρατιωτικών οχημάτων από τη μονάδα του προς το Κιλκίς,  19 οχήματα ακινητοποιήθηκαν καθ’ οδόν από βλάβες που οφείλονταν κυρίως σε κακή συντήρηση. Όπως ήταν φυσικό, διατάχθηκε έρευνα απ’ όλα τα προϊστάμενα κλιμάκια.

Η υπόθεση, πάντως, δεν άργησε να πάρει τεράστιες διαστάσεις. Οι δεξιές εφημερίδες της εποχής έκαναν λόγο για «κομμουνιστική συνωμοσία» αναπαράγοντας τα σενάρια του Παπαδόπουλου για ρίψη ζάχαρης στα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων. Παρόλο που οι αξιωματικοί της στρατιωτικής δικαιοσύνης, που διενέργησαν τη διοικητική εξέταση, τόνισαν στα πορίσματά τους ότι το σαμποτάζ ήταν ανύπαρκτο και ότι επρόκειτο για σκηνοθεσία με σκοπό τη δημιουργία εντυπώσεων, η δεξιά προπαγάνδα δεν έδωσε σημασία σε τέτοιες «λεπτομέρειες». Για την ιστορία, ο Παπαδόπουλος, ενώ αποκαλύφθηκε ότι ήταν δικής του έμπνευσης η προβοκάτσια, αντί να πάει στρατοδικείο, τιμωρήθηκε μόνο με 15 μέρες φυλακή....» *.

                                                                             

Η παραπάνω ιστορία, που δείχνει ένα από τα πολλά πρόσωπα που μπορεί να πάρει   και υπενθυμίζει ως πού μπορεί να φτάσει μια προβοκάτσια. Στην περίπτωση της … ζάχαρης του Παπαδόπουλου έφτασε μέχρι το αιματοβαμμένο πραξικόπημα της χούντας, την επτάχρονη δικτατορία και την ανείπωτη εθνική τραγωδία της Κύπρου. Αλλά υπάρχουν και πιο λάϊτ εκδοχές στόχων: παράδειγμα, να πέσει μια κυβέρνηση για να τη διαδεχθεί μια κυβέρνηση πιο αρεστή και συμφέρουσα...

Ας επανέλθουμε στην τρομοκρατική επίθεση στον ΣΚΑΪ και στα ερωτήματα που θέτει. Και πρώτα-πρώτα, ποιοι ήσαν οι δράστες; Απάντηση: κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Μόνο υποθέσεις, λοιπόν, μπορούμε να κάνουμε.

Στα υπόλοιπα ερωτήματα (γιατί το έκαναν, ποιοι ήσαν οι στόχοι, ποιος επιχειρεί να ωφεληθεί από τη συγκεκριμένη επίθεση και ποιον προσπαθεί να βλάψει), η απάντηση που μπορεί να πιθανολογηθεί δεν μπορεί παρά να είναι κυρίως πολιτική ή να εκμαιευθεί με τη μέθοδο μιας στοιχειώδους λογικής ανάλυσης. Μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι στόχος ΔΕΝ ήσαν οι εργαζόμενοι του συγκροτήματος. Θα ήταν αστείο να ισχυριστεί κανείς ότι η έκρηξη της βόμβας θα είχε ως αποτέλεσμα να τρομοκρατηθούν και να αλλάξουν πλεύση οι συντάκτες και οι άλλοι εργαζόμενοι, ούτε, βέβαια, συνολικά το συγκρότημα του ΣΚΑΪ και ο ιδιοκτήτης του. Άλλωστε η δημοσιότητα, που δόθηκε στο γεγονός, μόνο την προβολή του συγκροτήματος προάγει. 

Πολύ πιο εύλογο είναι να υποθέσουμε ότι στόχος ήταν να τρωθεί η πολιτική σταθερότητα και η κυβέρνηση, που μετά την τρομοκρατική επίθεση θα μπορούσε να κατηγορηθεί ότι είναι ανίκανη για να εγγυηθεί την ασφάλεια και την ομαλότητα της χώρας. Βέβαια, η απάντηση εδώ θα ήταν «ποια δημοκρατική κυβέρνηση μπορεί να αποτρέψει μια τρομοκρατική ενέργεια από μιαν αδίστακτη σκοτεινή δύναμη που θα επένδυε σε αυτήν;». 

Ποιος θα ωφελούνταν από την επίτευξη ενός τέτοιου στόχου (πολιτική αποσταθεροποίηση και πτώση της κυβέρνησης); Αντικειμενικά, οι οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις που αντιπολιτεύονται την κυβέρνηση. Είναι, λοιπόν, αυτές οι δυνάμεις οι δράστες του εγκλήματος; Αλλά το φάσμα των δυνάμεων αυτών είναι τόσο ευρύ που μια καταφατική απάντηση στερείται νοήματος. Δεν είναι δυνατόν να έχουν συνωμοτήσει όλες αυτές οι δυνάμεις να διαπράξουν από κοινού ένα τέτοιο, άριστα οργανωμένο, έγκλημα. Εκτός από ύβρη, τουλάχιστον για δυνάμεις που ομνύουν στη δημοκρατία και τάσσονται στο πλευρό της, αυτό συνιστά ισχυρισμό παράλογο, αν ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι το φάσμα αυτών των δυνάμεων είναι κατακερματισμένο. 

Θα μπορούσε δράστης να είναι μια από τις άλλες, μη δημοκρατικές, δυνάμεις, οικονομικές και πολιτικές; Η απάντηση είναι ότι ναι, θα μπορούσε. Στην Ευρώπη ζούμε σε σκοτεινούς καιρούς, όπου οι δημοκρατικοί θεσμοί βάλλονται ευθέως και οι δυνάμεις της αντίδρασης ογκώνονται και βυσσοδομούν κατά των λαών και της ειρήνης. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ελλάδα. 

Είπαμε: η όποια απάντηση στα ερωτήματα αυτά δεν είναι μόνο ζήτημα λογικής ανάλυσης, δεν χαρακτηρίζεται μόνο από ρίσκο. Είναι, κυρίως, πολιτική.
_________________________
* Τα σχετικά με τη σκευωρία του Παπαδόπουλου έχουν βασιστεί στο βιβλίο του Σπύρου Κουζινόπουλου «ΜΕΛΑΝΕΣ ΚΗΛΙΔΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ», Εκδόσεις: IANOS. Δείτε την ιστοσελίδα της γνωστής εκπομπής «Η Μηχανή του Χρόνου»:
https://www.mixanitouxronou.gr/pos-o-papadopoulos-estise-to-sabotaz-ton-evro-kai-katigorise-stratiotes-oti-eriksan-zaxari-sti-venzini-kai-katestrepsan-19-stratiotika-oximata-ti-apeginan-oi-anakrites-pou-apedeiksan-oti-itan-ske/