Κορονοϊός: Τι (και πώς τα) κατάφερε η Νέα Ζηλανδία

Στις 30 Απριλίου, στο περιοδικό National Geographic, δημοσιεύτηκε ένα άρθρο με στοιχεία ενδιαφέροντα για την Ελληνική περίπτωση απέναντι στην πανδημία. Θα καταλάβετε γιατί. Μετέφρασα μερικά σημαντικά σημεία και το παραθέτω.

Το άρθρο έχει ως τίτλο «Η Νέα Ζηλανδία έχει “εξαλείψει αποτελεσματικά” τον κορονοϊό. Αυτά έκαναν σωστά» και υπότιτλο «Το νησιωτικό έθνος επέλεξε αυστηρό περιορισμό (lockdown) και λιτότητα. Τι έπεται;». Συγγραφέας του είναι ο Aaron Gulley.

Αυτό που κάνει αυτό το άρθρο ενδιαφέρον δεν είναι τόσο οι αρκετές ομοιότητες που προκύπτουν μέχρι τώρα μεταξύ Ελλάδας και Νέας Ζηλανδίας, αλλά κυρίως το πώς προδιαγράφεται το μέλλον.


******

Ένα σχέδιο που πέτυχε

Εάν υπάρχει ένα λαμπρό παράδειγμα στην παγκόσμια απάντηση στην πανδημία, είναι σίγουρα η Νέα Ζηλανδία. Ενώ οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο ταλαντεύονταν για το πώς να ανταποκριθούν και τα επακόλουθα κρούσματα του ιού αυξάνονταν, η Νέα Ζηλανδία πρόβαλε ένα ασυμβίβαστο, επιστημονικό παράδειγμα. Αν και η χώρα δεν απαγόρευσε τα ταξίδια από την Κίνα μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου (μια ημέρα μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες) και η τροχιά των νέων κρουσμάτων φαινόταν εκτός ελέγχου στα μέσα Μαρτίου, τα μέτρα περιορισμού φαίνεται ότι ανάγκασαν το COVID-19 να γονατίσει.

Η χώρα ξεκίνησε υποχρεωτική καραντίνα για όλους τους επισκέπτες της στις 15 Μαρτίου - μια από τις αυστηρότερες πολιτικές στον κόσμο εκείνη την εποχή, παρόλο που υπήρχαν μόνο έξι κρούσματα σε εθνικό επίπεδο. Μόλις 10 ημέρες αργότερα, εγκαινίασε πλήρη αποκλεισμό σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου ενός μορατόριουμ (απαγόρευσης) για τα εγχώρια ταξίδια. Οι περιορισμοί επιπέδου 4 σήμαιναν ότι τα μανάβικα, τα φαρμακεία, τα νοσοκομεία και τα πρατήρια βενζίνης ήταν τα μόνα που επιτρέπονταν να λειτουργούν. Τα ταξίδια με οχήματα ήταν περιορισμένα και οι κοινωνικές επαφές περιορίστηκαν στα νοικοκυριά.

«Πρέπει να παλέψουμε σκληρά και νωρίς», δήλωσε η πρωθυπουργός Jacinda Ardern σε δήλωση προς το έθνος στις 14 Μαρτίου.

Η ξαφνική λιτότητα θα μπορούσε να ήταν αιτία πανικού. Αλλά κάθε μέρα, η 39χρονη πρωθυπουργός, η «Τζαζ», όπως την λέει ο κόσμος, έκανε σαφείς, συνοπτικές δηλώσεις για την κατάσταση στο έθνος, υποστηριζόμενες από μια ομάδα επιστημόνων και επαγγελματιών υγείας. Λίγες μέρες μετά τον αποκλεισμό, ανακοίνωσε ότι, αντί να επιβραδύνει τη μετάδοση του ιού, η Νέα Ζηλανδία είχε ξεκινήσει μια πορεία εξάλειψης του COVID-19 από τις ακτές της, βάζοντας φραγμό στην άφιξη νέων κρουσμάτων και εξαλείφοντας τα υπάρχοντα με τους περιορισμούς. «Έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε κάτι που καμία άλλη χώρα δεν έχει επιτύχει: εξάλειψη του ιού», δήλωσε η Ardern σε μία από τις καθημερινές της ενημερώσεις.

Από τη σκοπιά ενός τρίτου, το ενδιαφέρον για τη Νέα Ζηλανδία είναι ότι η χώρα απλώς συμμορφώθηκε. Την πρώτη ημέρα του αποκλεισμού, οι δρόμοι και οι αυτοκινητόδρομοι ήταν άδειοι, τα μαγαζιά έκλεισαν και όλοι έμειναν σπίτι…

Το σχέδιο φαίνεται να έχει λειτουργήσει. Το ημερήσιο ποσοστό μόλυνσης στο νησιωτικό έθνος 4,9 εκατομμυρίων μειώθηκε σταθερά από το μέγιστο των 146 κρουσμάτων στα τέλη Μαρτίου σε λίγα κρούσματα την ημέρα μέχρι τα μέσα Απριλίου. Συνολικά, η Νέα Ζηλανδία ανέφερε συνολικά 1.476 κρούσματα και 19 θανάτους [πολύ λιγότερους από την Ελλάδα]. Στις 26 Απριλίου, η χώρα γνώρισε μια κρίσιμη στιγμή, όταν δεν αναφέρθηκαν νέα κρούσματα COVID-19 και καμία κοινοτική μετάδοση για πρώτη φορά σε διάστημα έξι εβδομάδων, αν και επτά νέα κρούσματα σημειώθηκαν μέχρι τις 30 Απριλίου.

Ωστόσο, ο χαμηλός αριθμός νέων κρουσμάτων επέτρεψε στην κυβέρνηση να μειώσει τους περιορισμούς για την τήρηση των αποστάσεων στο Επίπεδο 3. Στις 28 Απριλίου, η πρωθυπουργός δήλωσε ότι ο ιός εξαλείφθηκε, διευκρινίζοντας αργότερα ότι «εξάλειψη δεν σημαίνει μηδενικά κρούσματα ... θα πρέπει να συνεχίσουμε να βάζουμε φρένο στον COVID έως ότου υπάρξει εμβόλιο".

Η ζωή μετά τον κορανοϊό;

Παρόλο που η Νέα Ζηλανδία αισθάνεται σίγουρη για την απαλλαγή της από το COVID-19, η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη. Χώρες όπως η Σιγκαπούρη, που φαινόταν να έχουν τον ιό υπό έλεγχο, από τότε αγωνίζονται ενάντια σε ένα δεύτερο κύμα λοιμώξεων. Και η Κίνα, η οποία φάνηκε να έχει σταματήσει εντελώς την εξάπλωση, τώρα αντιμετωπίζει αναζωπυρώσεις.

Ακόμα κι αν η Νέα Ζηλανδία καταφέρει να σβήσει το COVID-19, ο δρόμος μπροστά δεν θα είναι εύκολος. Η χώρα, απαλλαγμένη από τον ιό, θα πρέπει να διατηρήσει το μέτρο της ολικής διακοπής των αφίξεων μέχρι να αναπτυχθεί και να διαδοθεί ευρέως ένα εμβόλιο - ή να διακινδυνεύσει την απειλή επανεμφάνισης του ιού. Αυτή είναι μια δύσκολη προοπτική για μια χώρα όπου ο τουρισμός - ο μεγαλύτερος εξαγωγικός κλάδος της Νέας Ζηλανδίας όσον αφορά τα κέρδη σε συνάλλαγμα - αντιπροσωπεύει το 10% του ΑΕΠ και σχεδόν το 15% του εργατικού δυναμικού. Διακυβεύονται εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας και οι προβλέψεις δείχνουν ότι η οικονομία των Νεοζηλανδών δεν θα ανακάμψει μέχρι τουλάχιστον το 2024…