ΟΜΑΝ ΧΙΧ Sumhuram

Λίγο πριν ολοκληρώσουμε την … Ομανιάδα μας, αυτή τη σειρά των ανταποκρίσεων από το Ομάν, τη χώρα που μας επεφύλαξε τόσες ομορφιές, αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στο αρχαιολογικό πάρκο Sumhuram, που περιλαμβάνει τα υπολείμματα της ομώνυμης αρχαίας  πόλης. 

Ας θυμηθούμε πως η αρχαία Σουμχουράμ είναι η πόλη που φιλοξένησε δυο φορές τη Βασίλισσα του Σαβά στο πέρασμά της προς συνάντηση του Βασιλιά Σολομώντα. Και πως ανάμεσά τους άνθισε ένας μεγάλος έρωτας!

Η πόλη βρισκόταν στις ακτές της Αραβικής Θάλασσας, στη ΝΔ πλευρά του Ομάν, ανάμεσα στη Σαλάλα και στο Μιρμπάτ, που γνωρίσαμε, κοντά στα σύνορα με την Υεμένη. Τα ερείπια «κάθονται» πάνω σε ένα μικρό λόφο πάνω από τα ήρεμα νερά του ποταμού Khor Rori. Η αρχαία πόλη είναι ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο από υπόλευκα κτίρια. Ισχυρά τείχη την περιέκλειαν, κατασκευασμένα από μεγάλες ασβεστολιθικές πλάκες. Τα τείχη, με πάχος μέχρι και πάνω από 3 μέτρα, αρχικά είχαν ύψος ίσως μέχρι 10 μέτρα: Άπαρτα!

Η είσοδος στην πόλη γίνεται μέσα από μια μικρή ερειπωμένη πύλη, όπου διατηρούνται δύο επιγραφές που μνημονεύουν την ίδρυση της πόλης, σκαλισμένες στο αλφάβητο των αρχαίων νότιων αραβικών (ή "παλαιών Υεμενικών").

Η Sumhuram υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Νότιας Αραβίας,  σημαντικός σταθμός για το διεθνές δίκτυο εμπορίου λιβανιού. Υπάρχουν δύο θεωρίες σχετικά με την προέλευση της πόλης. Σύμφωνα με τη μια, η πόλη ιδρύθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. από έναν τοπικό άρχοντα με τ’ όνομα Sumhuram (ή Σαμαράμ). Σύμφωνα με την άλλη, η πόλη ιδρύθηκε από ένα βασιλιά της Υεμένης "όχι νωρίτερα από το 20 μ.Χ.". Η πόλη επιβίωσε για 500 (ή πιθανώς 800) χρόνια πριν εγκαταλειφθεί σταδιακά τον 5ο αιώνα, ίσως λόγω της συσσώρευσης άμμου πάνω στο στόμιο του ποταμού Khor Rori, με αποτέλεσμα να κλείσει ο ποταμός στη ναυτιλία.

Η πόλη χωρίζεται σε κατοικημένες, εμπορικές και θρησκευτικές περιοχές, με υπολείμματα ενός λαβύρινθου από πυκνοδομημένα μικρά κτίρια, τουλάχιστον διώροφα. Από αυτά τώρα δεν σώζεται πλέον τίποτα πέρα από τις βάσεις των τοίχων του ισογείου τους.

Το πιο εντυπωσιακό οικοδόμημα της πόλης είναι ο Ναός του Σιν (Μεσοποταμιακού Θεού της Σελήνης), που χτίστηκε με πλάτη στο βορειοδυτικό τείχος της πόλης. Εκεί, στην αίθουσα τελετουργιών, βρίσκεται ακόμα μια λεκάνη από ασβεστόλιθο, καλά λειασμένη, όπου ο ιερέας έπλενε τα χέρια του για την τελετή. Σε κοντινή απόσταση, το λεγόμενο Μνημειακό Κτήριο θεωρείται ότι στέγαζε την κύρια δεξαμενή γλυκού νερού της πόλης και το πηγάδι. Στο πίσω μέρος του συγκροτήματος βρίσκεται η μικρή Πύλη της Θάλασσας, από την οποία μεταφέρονταν τα εμπορεύματα στις βάρκες που άραζαν αποκάτω, στο ποτάμι.

Πριν φύγουμε, απολαμβάνουμε από το ύψος της αρχαίας πόλης την ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος: την παραλία, τον ορίζοντα της θάλασσας, τους γύρω χαμηλούς λόφους, το ποτάμι… 

 

Θα φανταστούμε για μια στιγμή την αρχαία πόλη (μια μικρή πόλη, μη φανταστείτε κάτι σαν τις σημερινές μητροπόλεις) να σφύζει από ζωή. Θ’ αναλογιστούμε το άγγιγμα του χρόνου και τα σημάδια του πάνω στην ιστορία της, και θ’ αποχωρήσουμε κρατώντας στη μνήμη μας αυτή τη γλυκιά εικόνα, τη λιλιπούτεια πολιτεία που, μέσα στη σιωπή και στην ειρήνη του μεσημεριού, κοιμάται κι ονειρεύεται το παρελθόν της…

Οι φωτογραφίες, πλην μιας δικής μου, της Μαρίνας Μάλλιου.