Ο αρχαίος νεκρός και τα σανδάλια του

Στο νέο τεύχος Σεπτεμβρίου της εφημερίδας «Σικυωνίων Πολιτεία» (κυκλοφορεί σε 2-3 μέρες), το κύριο άρθρο αφιερώνεται στα σπουδαία νέα που κομίζει η αρχαιολογική έρευνα για την αρχαία (προ-ελληνιστική) Σικυώνα. 

Το άρθρο ξεκινάει λέγοντας πως τα νέα έρχονται από τον Άγιο Κωνσταντίνο, ένα ξωκλήσι μέσα στην κοιλάδα του Ασωπού, πολύ κοντά στο Βασιλικό, στα ανατολικά του χωριού, κοντά στην Τουρκογέφυρα, εκεί που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια ένας μικρός οικισμός από Ρομά. Τα νέα για την ακρίβεια έρχονται από ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και αναφέρονται στα αποτελέσματα του διεπιστημονικού ερευνητικού προγράμματος «Αρχαία Σικυώνα» (2015-2019).

Η ανακοίνωση λέει, μεταξύ πολλών άλλων, πως οικιστικά κατάλοιπα της Κλασικής και Ύστερης Κλασικής περιόδου, αποτελούμενα από εσωτερικά δωμάτια οικιών και τμήματα οικιακών εργαστηρίων ήρθαν στο φως στην περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου, που ενδυναμώνουν το ενδεχόμενο εντοπισμού της αρχαϊκής πόλης της Σικυώνας σε αυτή την περιοχή.

Δεν ήξερα το εκκλησάκι και έψαξα να το βρω, μήπως ίσως δω και κάποια στοιχεία από τις ανασκαφές, αλλά κυρίως για να βρεθώ στον τόπο που, σύμφωνα με τα παραπάνω, είναι πολύ πιθανό να ταυτίζεται με τη θέση της αρχαίας πόλης-κράτους της Σικυώνας. 

Απογοήτευση! Τίποτα από όσα δείχνουν οι φωτογραφίες από τα ευρήματα δεν ήταν πια ορατό. Όλα είχαν σκεπαστεί κάτω από το χώμα. Τα σημεία των ανασκαφών τα μαρτυράει το χώμα που καλύπτει το νάϋλον σεντόνι, αυτό που σκεπάζει τα ανασκαμμένα, όπως δείχνεται στη φωτογραφία. 

Στην περιοχή, πολλά τα όστρακα (σπασμένα κομμάτια αρχαίας κεραμικής). Κι από πάνω, σε μικρή απόσταση από το ξωκλήσι, ο λόφος με τις κατσουλιέρες (τους κορυδαλλούς), όπου και το «Μπουντρούμι», που γράφω στις «Ψυχές των τόπων», στο βιβλίο μου που κυκλοφόρησε πρόσφατα.

Ένα από τα μοναδικά ευρήματα των ανασκαφών ήταν ένα ταφικό μνημείο στη θέση Ζόγερι. Βρίσκεται όχι μακριά από τον Άγιο Κωνσταντίνο, πλάι στο δρόμο που κατεβαίνει από το Βασιλικό στην Πέρα Τραγάνα. Είναι μια ταφή με ένα μοναδικό νεκρό που ο σκελετός του βρέθηκε μέσα στο μνήμα μαζί με τα σανδάλια του («κτερισμένος» με αυτά, όπως λέει η σχετική ανακοίνωση). Από τα σανδάλια διασώθηκε το σιδερένιο περίγραμμα της σόλας!

Και αναλογίζομαι την «τύχη» του κατόχου των σανδαλιών να «ξαναδεί» για λίγο, με ό,τι είχε απομείνει από αυτόν, το φως του ήλιου που είχε στερηθεί για κάπου 2500 χρόνια… 

Τα «οστά τα γεγυμνωμένα» του κατόχου των σανδαλιών, θα βρουν μια θέση σ’ ένα κιβώτιο, στο υπόγειο κάποιου μουσείου, σκέφτομαι.  Όσο για τα σανδάλια, αυτά θα βρουν σίγουρα μια θέση πιο περιφανή, στο ίδιο μάλλον μουσείο, ανάμεσα στα κύρια εκθέματα. Ενώ μια επιγραφή θα πληροφορεί τους επισκέπτες για το πρωτόφαντο του πράγματος: «εδώ τα σανδάλια ενός αρχαίου νεκρού, που ήταν θαμμένα μαζί του, προ κάπου 2500 ετών! Για την ακρίβεια, ιδού διασωσμένο το σιδερένιο περίγραμμα της σόλας τους»!