ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ VII Ο φωτογράφος Βασίλης Μανικάκης

Μιλώντας για την Άη Στράτη είναι αδύνατο να μη σταθείς στον άνθρωπο που διέσωσε με τις εκπληκτικές φωτογραφίες του την ψυχή του τόπου για μια μεγάλη χρονική περίοδο, ίσως την πιο κρίσιμη του νησιού: τον Βασίλη Μανικάκη.

Ποιος ήταν ο Βασίλης Μανικάκης;

Δανείζομαι λίγα στοιχεία από την εξαιρετική Έκδοση του 1999 του Υπουργείου Αιγαίου «ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΙΧΝΗ [1940-1970]». Η έκδοση περιέχει το φωτογραφικό αρχείο του Βασίλη Μανικάκη και κείμενα αντάξια των φωτογραφιών (εισαγωγή, σχόλια, μαρτυρίες κλπ) του Καθηγητή Γιώργου Νικολακάκη.

«Ο Βασίλης Μανικάκης γεννήθηκε το 1907 στον Άη Στράτη, πέντε μόλις χρόνια πριν από την απελευθέρωση του νησιού, το 1912. Οι πρώτες αμυδρές «φωτογραφικές» του μνήμες διατηρούν την εικόνα του θωρηκτού Αβέρωφ και των ελληνικών πλοίων να συγκρούονται με τον Τουρκικό στόλο στη Λήμνο και στα στενά της Έλλης... 

Ήταν ο πρώτος γιος μιας πολυμελούς οικογένειας με επτά παιδιά, τρία αγόρια και τέσσερα κορίτσια. Μαθήτευσε στο νεοσύστατο τριτάξιο δημοτικό σχολείο του νησιού και, παρά τη σύντομη σχολική του φοίτηση, πρόλαβε να αγαπήσει τα γράμματα και να αποκτήσει την ιδιαίτερη φιλομάθεια που τον συνόδευσε σε όλη του τη ζωή…».

Στην παραπάνω έκδοση γίνεται φανερό πως η ζωή του Βασίλη Μανικάκη, όπως και των συγχωριανών του, δεν ήταν εύκολη. Αντιμετώπισε πολλές φουρτούνες για να σταθεί όρθιος στη ζωή. Ήταν ένας ευαίσθητος αγωνιστής, γεννημένος καλλιτέχνης. Αλλά ας δανειστούμε λίγα ακόμα στοιχεία από την παραπάνω έκδοση: 

«Η φωτογραφία έγινε το μεγάλο πάθος της ζωής του. Έστω κι αν έζησε σε έναν μικρό τόπο όπως ο Άη Στράτης, διαθέτοντας ισχνά μέσα για να πραγματώσει την τέχνη του, κατόρθωσε να μας αφήσει μία μεγάλη τοιχογραφία ενός κόσμου που έφυγε. Με τη σταθερή εμμονή του να πιστεύει ότι η φωτογραφία είναι η τέχνη που μπορεί να συλλάβει τις αμέτρητες στιγμές της ορατής καθημερινότητας, φωτογράφιζε μία ζωή τα ίδια τοπία που φαινομενικά δεν άλλαζαν, τους ανθρώπους που φαινομενικά άλλαζαν, ακολουθώντας τον κύκλο του χρόνου και της ζωής…

Ο φωτογραφικός βίος του Βασίλη Μανικάκη άρχισε το 1935 και τελείωσε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 όταν το φως των ματιών του δεν μπορούσε να τον ακολουθήσει πια…

Πέθανε πλήρης ημερών στον γενέθλιο τόπο του, τον Άη Στράτη, το 1998».

Για τα υπόλοιπα, ας μιλήσει το ίδιο το έργο του. Δανείζομαι ένα μικρό αντιπροσωπευτικό απάνθισμα από την θαυμάσια ιστοσελίδα του Γυμνασίου του ΄Αη Στράτη:

http://gym-ag-efstr.les.sch.gr/AiStratisMiasAllisEpoxis.htm

Όλες οι φωτογραφίες είναι από το Αρχείο Β. Μανικάκη.

Καΐκι  γεμάτο κόσμο και τσουβάλια το οποίο ετοιμάζεται να αποπλεύσει για την Τρυπητή.

Ξανέμισμα  του σιταριού στο αλώνι της Τρυπητής.

Διαμαρτυρία έξω από το γραφείο της Κοινότητας Αγίου Ευστρατίου.

Ο «γέρο Σβάνος», ενώ πίνει το ούζο του.

Στα σκαλιά του λιμανιού καθισμένοι άνθρωποι κατά παρέες με βάση την ηλικία, το φύλο και την κοινωνική θέση.

Πομπή των Θεοφανίων  στην παραλία του χωριού.

Φωτογράφιση των βραβευθέντων μαθητών μετά το τέλος  των γυμναστικών επιδείξεων.

Η περιφορά των σφαγίων του γάμου συνοδεία μουσικής.

Φωτογραφία εξορίστων στο στρατόπεδο.

Μετά το σεισμό, στα αντίσκηνα.

Μετά το σεισμό...