Κώστας Παππής

5/28/2012

Τι έφταιξε; Πού βρισκόμαστε; Πώς πρέπει να βαδίσουμε τώρα;



Το άρθρο αυτό προσπαθεί να βρει μια τάξη στο χάος που χαρακτηρίζει τη σημερινή συγκυρία στη χώρα. Χάος που αντανακλάται στη σκέψη (και στην απελπισία) όλων μας. Τι μας οδήγησε στη σημερινή κατάσταση; Ποιες είναι οι κύριες αιτίες; Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σήμερα; Πώς βγαίνουμε από το σημερινό αδιέξοδο, τι πρέπει να γίνει;

Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα αποτελούν προσωπικές μου τοποθετήσεις, αλλά πιστεύω πως απηχούν απόψεις πολλών άλλων και, πάντως, είναι ένα στίγμα που θα ήθελα να δώσω. Δεν διεκδικούν καμιά πρωτοτυπία. Τις παραθέτω με την υποψία πως ίσως και να βαρεθείτε και να μην φτάσετε ως το τέλος...  

Λοιπόν:

Τι έφταιξε;

Για να δοθεί απάντηση στο τελικό ερώτημα (τι πρέπει να γίνει, πού πρέπει να πάμε) πρέπει να απαντηθεί προηγουμένως το ερώτημα τι μας οδήγησε στη σημερινή κατάσταση, ποιες είναι οι κύριες αιτίες, τι έφταιξε.
Έφταιξε, κατά τη γνώμη μου, ένα κουβάρι προβλημάτων, από τα οποία τα σοβαρότερα ήσαν τα εξής:
  • Για πολλά χρόνια καταναλώναμε περισσότερα από όσα παραγάγαμε, ενώ η παραγωγική βάση συνεχώς συρρικνωνόταν.
  • Για να καλυφθεί το έλλειμμα, που μεγάλωνε, το κράτος δανειζόταν. Χρόνο με το χρόνο το δημόσιο αλλά και το ιδιωτικό χρέος μεγάλωνε.
  • Η πολιτική τάξη, ανίκανη να ελέγξει έγκαιρα, πριν πάρουν εκρηκτικές διαστάσεις, το χρέος και το έλλειμμα, μεριμνούσε αποκλειστικά για τη δική της διαιώνιση.
  • Φούσκες ήσαν όλα: το κατά κεφαλήν εισόδημα, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, η απασχόληση,  το επίπεδο ζωής. Όλα φούσκες, αφού δεν πατούσαν στην πραγματική παραγωγική βάση, στην πραγματική οικονομία.
  • Από πολλά χρόνια βασίλευε στη χώρα η κλοπή του δημόσιου πλούτου, η απληστία, η κερδοσκοπία χωρίς φραγμούς, το εύκολο χρήμα.
  • Η κοινωνική διάλυση, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η αυθαιρεσία και η απαξίωση των θεσμών πήγαιναν χέρι-χέρι με τα παραπάνω.
  • Στο διεθνές περιβάλλον, το αδηφάγο κεφάλαιο, ο καπιταλισμός εκτός νόμου, ο νεοφιλελευθερισμός τύπου Ρήγκαν και Θάτσερ,  η απορρύθμιση, στραγγάλιζαν τους λαούς και τις πιο αδύναμες οικονομίες, και επιδείνωσαν την κατάσταση και στη χώρα μας.
Πού βρισκόμαστε;

Τα προηγούμενα μας οδήγησαν στη σημερινή, αδιανόητη μέχρι πριν λίγα χρόνια, κατάσταση εθνικής κρίσης, που είναι ταυτόχρονα κρίση οικονομική, κοινωνική, ηθική και πολιτική. Βρισκόμαστε τώρα σε μια οδυνηρή πορεία προς μια πιθανή ολική κατάρρευση, που για να αποτραπεί δεν αρκούν οι προθέσεις και οι επιθυμίες μας:

  • Η ανεργία έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα.
  • Το βιωτικό επίπεδο μεγάλου μέρους του πληθυσμού έχει υποστεί καθίζηση.
  • Τα κοινωνικά συστήματα προστασίας του πληθυσμού και ανάπτυξης της χώρας (υγεία, παιδεία, πρόνοια, ασφάλεια) έχουν καταρρεύσει.
  • Θεσμοί όπως η δικαιοσύνη υπολειτουργούν ή λειτουργούν εν μέσω σκανδάλων.
  • Η πολιτική τάξη είναι εντελώς ανυπόληπτη.
  • Η πολιτική και οικονομική εξάρτηση από τους δανειστές μας είναι ολοκληρωτική.
  • Η ελπίδα και η προοπτική έχουν σβήσει, ιδίως για τους νέους.
  • Το ανθρώπινο δυναμικό αιμορραγεί, όσα επένδυσε η χώρα σε εκπαίδευση θα τα εκμεταλλευτούν οι προηγμένες οικονομίες, αφού τα καλύτερα μυαλά παίρνουν το δρόμο της ξενητιάς.
  • Η αβεβαιότητα για το μέλλον του νομίσματος (ευρώ ή δραχμή) απειλεί να ανατινάξει το τραπεζικό σύστημα και κάθε προοπτική οικονομικής ανάκαμψης.
  • Το πολιτικό πρόβλημα (πρόβλημα εξουσίας και διακυβέρνησης) μένει άλυτο μετά τις εκλογές της 6ης Μαϊου.   
Πώς πρέπει να βαδίσουμε τώρα;

Αυτό που πρέπει να γίνει είναι, χωρίς καμιά καθυστέρηση, όσο πιο γρήγορα μπορούμε, να ξεπεράσουμε τις κύριες αιτίες που μας οδήγησαν εδώ. Για να γίνει αυτό πρέπει να επιστρατευτούν όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις, δικές μας και όσων μπορούν να βοηθήσουν και να μας συμπαρασταθούν. Πρέπει άμεσα να γίνουν όσα δεν έγιναν για πολλά χρόνια, ξεκινώντας από την αναγνώριση των λαθών όλων μας, αφού όλοι, με διάφορους τρόπους, συντελέσαμε να γίνουν στη χώρα όσα καταστροφικά έγιναν. Πρέπει, λοιπόν:
  • Να επικρατήσει ψυχραιμία – όχι εκδηλώσεις πανικού, όχι αλλοπρόσαλλες κινήσεις υπεροψίας ή τυχοδιωκτισμού, όχι ψήφος οργής, αλλά ψήφος θετική με πολιτικό κριτήριο και στόχο την παραμονή στο ευρώ.
  • Να υποστηριχθούν ικανά, ακέραια, αξιόπιστα πρόσωπα σε όλες τις βαθμίδες της δημόσιας διοίκησης.
  • Να αποκλειστούν δια βίου - μέσω της ψήφου – οι πολιτικοί που αποδείχθηκαν ανίκανοι να προβλέψουν, να προστατεύσουν, να κυβερνήσουν τη χώρα.
  • Να επιλυθεί το πολιτικό ζήτημα με συνεργασίες και εθνική συνεννόηση και συσπείρωση.
  • Να αξιοποιηθούν συμμαχίες για κοινή δράση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πλήττονται όπως η Ελλάδα.
  • Να εκπονηθεί σχέδιο επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου σημείο προς σημείο - συγκεκριμένες προτάσεις σε όσα σημεία είναι απαραίτητο να υπάρξουν αλλαγές και βελτιώσεις.
  • Να στηριχθούν γενναία δράσεις που αναπτύσσουν την παραγωγική βάση, αυξάνουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα, προωθούν παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών με εξαγωγικό προσανατολισμό και δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης.
  • Να αναζητηθούν τρόποι ενεργοποίησης των Ελλήνων της διασποράς.
  • Να διδαχθούμε από την Ευρώπη για τη βελτίωση των συστημάτων μας, καθώς και της κουλτούρας που χαρακτηρίζει συνήθειες και δημόσιο βίο.
  • Να αναπτυχθεί στον ύψιστο βαθμό η κοινωνική αλληλεγγύη.
  • Να τεθεί τέρμα στις καταστροφές δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας - όσοι την καταστρέφουν να αντιμετωπιστούν δραστικά από την πολιτεία και να απομονωθούν κοινωνικά και πολιτικά χωρίς περιστροφές.  
  •